Türkiye`de 12 Eylül döneminde siyasi partileşme

Abstract

-104- OZET Tezin temel sorunu, 12 Eylül 1980 siyasi kesintisinden sonra ortaya çıkan siyasi partileşmedir. Bu partileşmenin kuramı doğrulayan yönleri ve özgüllükleri araştırılır. Belli bir tarihsel durumu izleyen bir partileşme sözko- nusu edildiği için öncelikle, değinilen dönem anlaşılmaya çalışılır. Anlayış bazında, tarihsel olaylar arasında bir neden-sonuç ilişkisinin varlığı ve buna göre de; gerekçesin den, siyasi sonuçlarına dek 12 Eylül' ün bir bütünlük arzet tiği kabulünden yola çıkılarak resmi söylev taranır. Ordu kaynaklı beyanlarda 1979 yılından itibaren açıkça izlenebilen söylevin ana teması, gelinen `uçurum eşiği` ve devletin kurtarılması gerekliliğidir. 0 tarihlerde yaşanan ve meşru sınırları çoktan aşmış olan siyasi mücadelenin gerilimini taşıyan kitlelere güçlü bir seçenek olarak ortaya çıkan Ordu, kamuoyu desteğini arkasına alır. İzleyen dönemde yönetim, öncelikle asayiş sorununun üzerine gider. Zaman zaman döneme özgü yöntemlerle sürdürü lecek olan bu faaliyeti, yasal tahkim süreci izler. M.G.K. başlangıçta açıkladığı program doğrultusunda Kurucu Meclis `i oluşturup Anayasa çalışmalarını başlatır. Hazırlanan 1982 Anayasası `düzenleyici` ve`sert` bir anayasadır. Yürütmeyi önemli oranlarda güçlendirip, sisteme güçlü bir Cumhurbaşkanlığı ekler. 12 Eylül gerekçelendiri--105- lişinin k5<?eba$larına ilişkin ayrxntili düzenlemelere gidi lip, adeta gelecek te de etkili olunmak istenir. Anayasaya organik olarak bağlı olan Siyasi Partiler Yasası 'da Anayasa' - nın genel hattJ.ni içerir. Sınırlayıcı ve düzenleyicidir. Bunlara ek olarak yaşanan `geçici maddeler` ile ortaya çıkan siyasi çerçeve dar ve belirleyicidir. îzleyen siyasi partileşmenin denetimi, bir de M.G.K. kaynaklı `veto` lar ile inceltilince 6 Kasım 1933 seçimlerine üç siyasi parti katılabilecektir. I- C, Yükseköğretim Kuium* DokBmanîasyOîi M@f jüii