İşletme performansı değerlendirmesinde kanonik korelasyon analizi

Abstract

oz İşletme performansının değerlendirilmesi işletmeler için hedefe zamanında ve verimli şekilde ulaşılması açısından önemlidir. Çok boyutlu bir dünyada yaşıyor oluşumuzdan dolayı olaylar arasındaki ilişkileri iki boyutlu analizlerle açıklamak yeterli olmamaktadır. Bu olayların açıklanması değişken kümeleri arasındaki ilişkilerle ilgilidir. Performans değerlendirmesi de çok boyutlu ölçümler yapılmasını gerekli kılmaktadır. Kârlılık önemli bir değişken ve işletmenin temel bir hedefi olmakla beraber sadece kâr maksimizasyonu işletme performansım değerlendirmek için yetersiz kalmaktadır. Bununla birlikte büyüme, süreklilik, hissedarlar açısmdan firma değerinin maksimize edilmesi işletmelerin temel hedefleridir. Bu nedenle işletme performansının değerlendirilmesi bu faktörlerin birlikte değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır. İşletme performansım etkileyen faktörler de çok boyutludur. Kalite, yenilik, çalışanlarla ilişkiler, sektör, işletme büyüklüğü, işletmenin finansal yapısı, makro ekonomik dengeler, rekabet gibi pek çok bağımsız değişken işletmenin basan derecesini etkilemektedir. İşletme performansım değerlendirmek, performansı etkileyen değişkenleri saptamak, hangi performans değişkeninin hangi bağımsız değişkenden daha çok etkilendiğini belirlemek, çok değişkenli istatistik yöntemlerden kanonik korelasyon analizi ile mümkün olmaktadır. Kanonik korelasyon analizi, bağımlı ve bağımsız iki değişken kümesi arasındaki ilişkileri ölçmek için kullanılmaktadır. Bu çalışmada ilk bölümde işletme performansı kavramı araştırılmış, performansı ölçen ve onu etkileyen değişkenler saptanmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde kanonik korelasyonların elde edilmesi, kanonik korelasyon analizinin varsayımları, testleri ve yorumlanması incelenmiştir. Kanonik korelasyon analizinin imalat sanayiinde faaliyet gösteren firmaların performansları üzerinde uygulandığı son bölümde kârlılık ve verimlilik firma performansı değerlendirmesinde en önemli göstergeler olmuşlardır. Performans göstergelerini etkileyen bağımsız değişkenlerin en önemlileri nakit akış oram, kaldıraç oram, cari oran, firma büyüklüğü ve firmanın teknoloji yoğunluğu göstergesi sayılabilecek makina tesisat ve cihazların çalışan sayışma oram olarak saptanmıştır. m

ABSTRACT Performance measurement is very important for the optimum management of an organization. According to Deming without measuring something, it is impossible to improve it. Traditionally, success of business performance has been measured financially. Profit, market share, earnings, and growth have been regarded as critical indicators of business performance. Later studies emphasized that non financial indicators like innovation, quality, customer satisfaction are as important as financial indicators. Therefore, in order to overcome shortcomings of traditional business performance systems they added non-financial categories to the traditional performance measurement system. Canonical correlation analysis is a more general case of usual multiple regression. In multiple regression analysis, the aim is to find a linear combination of the independent (or predictor) variables such that the composite has the maximum correlation with the dependent (or criterion) variable. Canonical correlation analysis seeks to identify and quantify the associations between two sets of variables. It focuses on the correlation between a linear combination of the variables in one set and a linear combination of the variables in another set. It can be used for both metric and nonmetric data for either the dependent or independent variables. This study consists of the following sections: the concept of performance, the importance of measuring performance of organizations and the indicators of performance measurement are explained in the first chapter. In the second chapter, the theories of canonical correlation analysis of multivariate statistical methods and some basic concepts and assumptions are explained in detail. In the third chapter, canonical correlation analysis is applied to the sets of dependent and independent variables and the results are interpreted. Dependent variables reflect the performance measurement factors while independent variables reflecting the factors that can affect the performance of organizations. The result show that, profitability and productivity are important variables of dependent set and cash flow ratio, total liabilities/total assets, current ratio, firm size and machinery plant & equipment are the most important variables in independent set of variables IV