Örgüt kültürü-İş tatmini ilişkisi: Plastik sektöründe bir araştırma

Abstract

Örgüt kültürü kavramı 1980'lerin başlarında Deal ve Kennedy ile Peters ve Waterman'in çalışmalarını takiben, yönetim literatüründe popüler hale gelmiştir. Bu bilim adamlarından Deal ve Kennedy, örgüt değerlerinin, örgüt kültürünün çekirdeğinde yer aldığını ileri sürmüşler; Peters ve Waterman ise, yaptıkları kapsamlı araştırmalarla başarılı işletmelerin ortak özelliği olarak bazı temel örgüt kültürü değerlerinin bulunduğunu ortaya koymuşlardır. Öte yandan iş tatmini kavramı ise, daha 1950'lerden beri üzerinde çalışılan ve pek çok araştırma yapılan bir yönetim konusu olarak dikkati çekmektedir.Tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde önce kültür, örgüt kültürü ve örgüt kültürü ile ilgili kavramlar temel özellikleri itibariyle incelenmiş; sonra, örgüt kültürünün unsurları, özellikleri, fonksiyonları, örgüt kültürüne ilişkin sınıflandırmalar ve örgüt kültürü tipleri ele alınmıştır. Daha sonra da, örgüt kültürünün oluşturulması, sürdürülmesi, değiştirilmesi ve örgütsel uygulamalar açısından örgüt kültürünün boyutları incelenmiştir.İkinci bölümde önce iş tatmini ve ilgili kavramlar ele alınmış; sonra, iş tatminini etkileyen faktörler, bireysel faktörler, iş ve örgüt ile ilgili faktörler, işin yapılandırılmasına dönük faktörler ve insan kaynakları yönetim sistem ve uygulamaları başlıkları altında ayrıntılı olarak gözden geçirilmiş; daha sonra da, iş tatmini ile ilgili teoriler, iş tatmininin sonuçları ve iş tatmininin ölçülmesi konuları incelenmiştir.Üçüncü bölümde ise, örgüt kültürü, iş tatmini ve örgütsel bağlılık ilişkisi üzerine bir işletmede yapılan araştırmaya yer verilmiştir. Araştırmada, örgüt kültürü ile iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasında anlamlı ilişkiler olduğu ortaya çıkmıştır. İş tatmini ve örgütsel bağlılıkla ilgili bulguların da, genel olarak literatürdeki yaygın görüşleri destekler nitelikte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The concept of organizational culture has started to become more significant in management literature following the studies of Deal and Kennedy and Peters and Waterman after 1980?s. Deal and Kennedy have claimed that organisational values comprise the core of organisational culture; Peters and Waterman have pointed out in their comprehensive studies some basic values of organizational culture as a common characteristic of successful companies. Besides, job satisfaction has been among the concepts, which have been extensively studied since 1950?s.The thesis consists of three chapters. In the first chapter, culture, organizational culture and their interrelations have been thoroughly examined based on their basic characteristics; then, elements of organizational culture, its characteristics, functions, classifications and types have been elucidated. Later on in this chapter, the creation of organizational culture, its sustainability, changes and dimensions are investigated based on organisational applications.In the second chapter, job satisfaction and related concepts, among others organizational commitment, have been analysed. Then, factors affecting job satisfaction, such as factors related to personal, job, organization, job design and human resources management, have been reviewed. Later on, theories, results and measurement of job satisfaction have been examined.The third chapter consists of a survey aiming to find the relation between organizational culture, job satisfaction and organizational commitment. The findings of this survey indicate that there are meaningful relations between organizational culture, job satisfaction and organizational commitment The findings related with job satisfaction and commitment support the general views in literature.