Melez kütüphanede bilgi erişim sorunları

Abstract

Melez kütüphaneler, dermesinde basılı ve elektronik bilgi kaynaklarını bir arada bulunduran, tüm kaynakların bütünleşik bir bilgi hizmeti altında kullanıma açıldığı, çoğunlukla çevrimiçi bilgi erişim sistemlerini kullanan kütüphane modelleridir. Bilgi erişim kavramı ise, bilgi toplama, sınıflama, kataloglama, depolama, büyük miktardaki verilerden arama yapma ve bu verilerden istenen bilgiyi üretme (veya gösterme) teknik ve süreci olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada, melez kütüphane modeli, bilgi erişim kavramı, bilgi erişim sistemleri, melez kütüphanede kullanıcının kütüphane kataloglarını taramada yaşadığı bilgi erişim sorunları ve bu sorunların kaynakları incelenmeye çalışılmıştır. Araştırma, İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi'nde yapılan bir kullanıcı anketiyle desteklenmiş, kullanıcıların hem fiş katalogları, hem de OPAC'ı kullanırken karşılaştıkları sorunlar belirlenmiştir. Sonuç olarak, teknolojik gelişmelerin bilgi erişim sistemlerine getirdiği kolaylıklar, kullanıcılar açısından bilgi erişim sorunlarını çözmek için tek başına yeterli değildir. Kütüphaneci, sistem, kullanıcı bileşenleri arasındaki uyumun sağlanabilmesi için, bilgi ve iletişim teknolojileri bir bütün olarak algılanmalı ve bu anlayış kütüphane hizmetlerine yansıtılmalıdır.Anahtar Kelimeler : Melez Kütüphane, Bilgi Erişim Sistemleri, Bilgi Erişim, Bilgi Erişim Sorunları

Hybrid libraries are library models which contain printed and electronic information resources together in its collection where all information resources are available for use as an integrated information service and which use online information retrieval systems, mostly. The information retrieval concept may be defined as the technique and process of information gathering, classification, cataloging, storing, searching out of large amount of data and to generating the desired information out of such data. In this study, an attempt was made to analyze the hybrid library model, information retrieval concept and information retrieval systems, the information retrieval problems faced by the user during searching the library catalogues in a hybrid library and origins of such problems. The study was supported by a user survey carried out in Istanbul University Central Library and the problems faced by users when using either card catalogs and also OPAC were identified. In conclusion, facilities provided to information retrieval systems by technological advances are not solely adequate for resolving the information retrieval problems of users. To ensure harmony between the librarian, system and user components, information and communication technologies must be perceived as a whole and this concept must be reflected to library services.Keywords : Hybrid Library, Information Retrieval Systems, Information Retrieval, Information Retrieval Problems