Sermaye hareketlerinde ani duruşlar ve sermaye kontrolleri: Türkiye ne zaman kontrol uygulamalıdır

Abstract

Gelişmekte olan ülkeler yurt içi tasarruf açıklarından kaynaklanan cari açıklarını kapatmak için yurt dışından sermaye girişine ihtiyaç duymaktadırlar. Özellikle doğrudan yatırımlar yurt içi tasarrufları tamamlayıcı şekilde büyümeye katkı sağlamaktadır. İyi idare edildiği takdirde büyümeyi olumlu etkileyecek dolaylı sermaye hareketleri ise, yanlış uygulanan politikalar veya dış kaynaklı sorunlar sonucunda ülkeden aniden ayrılabilmekte ve krizlere yol açabilmektedir. Çalışmada ani duruşlara ilişkin teorik çerçeve çizildikten sonra Türkiye'de 1996-2007 yılları arasında ortaya çıkan ani duruş dönemleri tespit edilerek, sebepleri irdelenmiştir. Ani duruş dönemi belirlenirken ortalama ve volatilite hesaplamasından yararlanılmıştır. Sermaye hareketlerindeki oynaklığın minimize edilmesi için sermaye girişlerine uygulanabilecek kontrol mekanizmaları ve yöntemleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Emerging countries need capital inflows to finance their current accounts because they are short in domestic savings. Foreign direct investment is the desired form of the capital inflows. Indirect capital inflows can also boost growth if used wisely. If a country has weak fundamentals and institutional structures or there exits an external shock, speculative foreign capital can easily and rapidly fly away with a financial crisis left behind. In this study, firstly I outline the theoretical framework of sudden stops, and then I try to detect the sudden stop periods of Turkey between 1996 and 2007 and question the reasons. To identify a sudden stop period I used means and volatilities as well as change in capital inflows/GDP ratios. I attempted to find out inflow control mechanisms to minimize the volatility of capital movements.