Türkiye`de sendika-siyaset ilişkisine bir örnek: 1970`li yıllarda Disk`in Türkiye siyasetine etkisi

Abstract

Bu tezin amacı, DİSK'in, 1970'li yıllarda, Türkiye siyasetini belirleyen enönemli dinamiklerden biri haline geliş serüvenini ortaya koymaktır.Birinci bölüm, genel olarak sendika-siyaset ilişkisinin dünyadaki gelişimineodaklanmıştır. Bu bölüm iki alt bölümden oluşmaktadır. Birinci alt bölümde,sendikaların ilk olarak doğdukları ve siyasi partilerle etkin ilişkiler yürüttükleri, ikibatı Avrupa ülkesi, İngiltere ve Almanya ele alınmaktadır. İkinci alt bölümde ise,kapitalist olmayan ilk işçi devleti SSCB'deki sendikal hareket incelenmiştir. Birincibölüm, bu örneklerden hareketle genel bir teorik çerçevenin oluşturulmasıyla sonaermiştir.Tezin ikinci bölümünde ise DİSK'in ortaya çıkmasını neden olan iktisadinedenler, sosyal koşullar ve siyasi dinamikler üzerinde durulmuştur. İktisadi nedenlerve sosyal koşullar başlığı altında 1960'lardan 1970'lere sanayileşmenin evrimi ilekırdan kente göçün yarattığı işçileşmeye bakılmıştır. Siyasi dinamikler olarak, 1961Anayasası ve İşçi Hareketi İşçi Mücadeleleri ve Siyasi Hareketler Türkiye SendikalHareketinin Gelişimi ele alınmıştır.Üçüncü ve son bölümde ise, DİSK'in kuruluşu ve gelişiminin yanı sıra1970'lerde Türkiye siyasetine etkisi mercek altına alınmıştır. Bu bölümde DİSK'inkongreleri, temel politikaları, hükümet ve muhalefet partileriyle ilişkileri masayayatırılmıştır.Sonuç olarak, bütün bu olguların analizi, DİSK'in 1970'li yılların Türkiyesiyaseti üzerinde en belirleyici unsurlardan biri olduğunu ortaya koymuştur.1970'lerin Türkiye siyasetini anlamak için, bu dönemin en dinamik sosyal hareketiolan DİSK'i tüm yönleriyle incelemek gerekmektedir.

The purpose of this thesis is to present the story of DİSK, becoming one ofthe most important and determining dynamics of Turkish Politics along 1970s.The first chapter, in general, focuses on the development of relation betweentrade unions and politics all around the world. This chapter consists of two subchapters:At first sub-chapter two Western Europe countries, United Kingdom andGermany, where the trade unions came into being and maintained effectiverelationships with political prties have been analysed. At second sub-chapter,movement of trade unions in the first non-capitalist Worker?s Republic, USSR hasbeen examined. First chapter comes to a conclusion with establishment of theoreticalframe by the conduction of these examples.The second chapter of the thesis analyses economical reasons, socialconditions and political dynamics of DİSK?s foundation. Under the title ofeconomical reasons and social conditions, ?worker?ification caused by urbanimmigration and industrialization between 1960 and 1970 is analysed. Politicaldynamics have been described as constitution and workers? movement of 1961,workers? struggles and political movements and the development of Turkish syndicalmovement.In the third and last chapter, DİSK?s foundation, development and influenceon Turkish politics in 1970s is taken into consideration. DİSK?s congresses, basicpolicies, relations between governmental and oppositional parties have beenanalysed.In conclusion, the analysis of all these facts demonstrated that DİSK had been animportant factor in 1970s Turkish politics. To understand that period?s Turkishpolitics, one has to analyse the all aspects of DİSK which is the most dynamic socialmovement of that period.