Islahat Fermanı sonrasında (1856-1871) Osmanlı devlet yapısındaki değişime Fransa`nın etkisi

Abstract

XIX. yüzyıl, Osmanlı imparatorlugu'nun degisim yüzyılıdır. Tezimizinkonusu, bu degisim sürecinde Fransız etkisinin incelenmesidir. Özellikle 1856'daHatt-ı Humayun ile baslayan dönem, imparatorlugun Fransız asrı olaraknitelendirilmistir. Hatt-ı Humayun'un hazırlanması için yapılan toplantılara İngiliz veFransız Büyükelçileri de katılmıstı. 1855 yılından itibaren Fransız Büyükelçiligigörevini üstlenen ve Hatt-ı Humayun'un hazırlık toplantılarına Fransa adına katılanEdouard Thouvenel, imparatorluk'ta Fransız asrını baslatan diplomat oldu.Fransa'nın, Osmanlı reformları hakkındaki genel degerlendirmesi, 1867yılında kaleme alınan Fransız reform programında özetlenmistir. Budegerlendirmeden hareketle Fransa'nın, Osmanlı reformları konusunda genelyaklasımı hakkında sonuçlara ulasmak mümkündür. Fransa'nın reformlarla ilgiliönerileri genel olarak Tanzimat bürokrasisi tarafından da kabul görmüstür.Fransa'nın esitlikçi ve laiklesmeye yol açacak önerileri, Tanzimat'ın resmi görüsüolan Osmanlıcılık ile paralellik tasımaktaydı. Fransa bu kosullarda Babıâli'ninreformist bürokrasisi için model ülke haline dönüstü.

XIX. Century is a changing century for the Ottoman Empire. Subject of mythesis is the examination of French effects during this changing period. Especially,the period beginning at 1856 whit Hatt-ı Humayun is characterized as French centuryof the Empire. British and French ambassadors participated in the meeting held forthe purpose of issuing Hatt-I Humayun. Edouard Thouvenel participated on themeeting for issuing Hatt-ı Humayun, on behalf of France and undertaking Frenchembassy duty until 1855 was the diplomat starting the French century.General evaluation of France about Ottoman reforms were summarized inFrench reform program written in 1867. It is possible to get results about generalapproach of France about Ottoman reforms by means of this evaluation. Theproposals of France about reforms were recognized generally by the Tanzimatbureaucracy. The reason for this recognition is the consistency of French thesis withtargets of Tanzimat. The proposals of France to lead egalitarian and secularizationwere in parallel with Ottomanism being the official view of Tazminat. Francebecame a model country for reformist bureaucracy of Bab-ı Ali.