Risaletu`n-nushiyye, Mantıku`t-tayr ve Garib-name mesnevilerinin tasavvuf açısından incelenmesi

Abstract

1307, 1317 ve 1330'da yazılmış mesnevîler olan Risâletü'n-nushiyye, Mantıku't-tayr ve Garib-nâme, Anadolu'da gelişen Türk tasavvuf edebiyatının 14. yüzyılın ilk yarısındaki durumunu ortaya koymaları açısından dikkat çekicidir.Bu tezle söz konusu üç eser tasavvufî özellikleri açısından incelenmiştir. Öncelikle dönemin durumu, bu dönemi etkileyen tasavvufî yapı ve yazarlar ele alındı. Teze konu olan eserler ve şairleri anlatıldı. Sonra tasavvufî açıdan ele aldığımız bu eserlerin konu gruplamaları exel tablosunda yapıldı. Eserlerin incelemeleri ayrı bölümlerde gösterildi. Son bölümde ise eserler konuların işlenişine göre karşılaştırıldı.Sonuç olarak eserlerin hacimleri nisbetinde aynı konulara değindiği görüldü. Risaletü'n-nushiyye ağırlıkla ahlakî konuları ele almış; Mantıku't-tayr kulun tasavvufî yolculuğunu hikayelerle anlatmış; Garib-nâme ise tasavvufu sistemli ve kapsamlı şekilde açıklanmıştır.

The Risâletü?n-nushiyye, the Mantıku?t-tayr and the Garib-nâme masnavis written in 1303, 1317 and 1330, attract attention with its development of the Turkish sufisim in literature in Anatolia during the first period of the 14th centry.This thesis analysis the specifications of the sufism of these three work of art. The specifications of the period, the structure of sufism during that period and the writters were taken into consideration. The work of arts and poets were also discussed in this thesis. Later on the Turkish Sufism literature were categorized in the excel table. The work of arts was analyzed in the next section. The last section consists of comparison of the work of arts according to the style.In the conclusion, it can be seen that the volume of the work of arts were common. The Risâletü?n-nushiyye was more concentrated on the moral values; the Mantıku?t-tayr sufism explaned the predestination journey in the example of stories; the sufism system of the Garib-nâme was explained in it wide concept.