Davranışsal finans ve yatırımcı duyarlılığının tahvil verimi üzerindeki etkisi: İMKB tahvil ve bono piyasasında bir uygulama

Abstract

Yapılan çalışmalar finans teori ve modellerde öngörülenin aksine insanların rasyonel hareket etmediklerini ve tercihlerini optimize edemediklerini ortaya çıkarmıştır. Bilişsel sınırlar, psikolojik önyargılar, belirsizlik, geçmiş tecrübeler gibi olgular yatırım ve finansal kararlarda irrasyonalite ile sezgi ve hislerin etkili olmasına neden olmaktadır. Davranışsal finans insanı rasyonel olarak kabul eden teori ve modellere alternatif olarak geliştirilmiş, irrasyonalite ve insan psikolojisi üzerinde durmuştur. Varlık fiyatlarında sezgi ve hislerin önemli rol oynadığının ortaya çıkmasıyla birlikte yatırımcı duyarlılığı finansal ve ekonomik modellerde yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada finansal karar ve fiyatlandırma sürecinde rol oynayan yatırımcı duyarlılığının Türk tahvil verimi üzerindeki etkisine bakılmıştır. Bu amaçla makro ekonomik ve yatırımcı duyarlılığını yansıtan değişkenlerin tahvil verimi üzerindeki etkisi incelenmiş, sonuç olarak Türkiye'de tahvil verimleri üzerinde makroekonomik parametrelerden ziyade uluslararası likidite koşulları ile yatırımcı duyarlılığının etkili olduğu görülmüştür.

Contrary to the indications of financial theories and models, previous research has prevailed that the human beings do not act rationally, and do not optimize their choices. Phenomena like cognitive boundaries, psychological prejudices, uncertainty, past experiences cause the sentiments and intuitions to be effective in investments and financial decisions. Behavioral finance was developed as an alternative to the theory and models assuming the human being rational, and it points to irrationality and human psychology. As intuition and sentiments come out to be important in asset pricing, investor sensitivity has been brought about to be used intensively in the financial and economical models. In this paper, the investor sensitivity taking part in financial decisions and pricing process in the Turkish bond market is analyzed. In this respect, the effect of variables reflecting the macro economical and investor sensitivity on bond yields is studied, and as a result international liquidity conditions and investor sensitivity are found to be more effective than macro economical parameters.