İkinci Dünya Savaşı sırasında Türk Milliyetçiliği

Abstract

19. yüzyılın ikinci yarısında doğan ve hızla gelişen Türk milliyetçiliği, Cumhuriyet'in kurulması ile yeni bir boyut kazanmıştır. Kemalist milliyetçilik, resmi söylemde kapsayıcı ve yurttaşlık temelli bir milliyetçilik anlayışını benimsemişse de pratikte farklı uygulamalarla karşılaşılmıştır. Kemalist elitin yeni rejimin ideolojisini biçimlendirdiği 1930'lu yıllar, Türk milliyetçiliğinin öne çıkarıldığı yıllardır. Bir millet inşa etme misyonunu üstlenen Kemalist elit; bazen oldukça dışlayıcı olabilmiş, ırk vurgusunu öne çıkarmış ve çeşitli asimilasyonist politikalara imza atmıştır. II. Dünya Savaşı yıllarında, Türk milliyetçiliğinin `altın çağı' olarak nitelenen bir dönem yaşanmıştır. Bu dönem Türk milliyetçiliği, kendisinden önceki dönemin eğitim, bilim, tarih politikalarıyla şekillenmiştir ve milliyetçilik siyasi yelpazenin hemen her kesiminde hakim ideolojik söylem haline gelmiştir.Bu çalışmanın konusu, 1940'lı yıllarda Türk milliyetçiliğinde ortaya çıkan farklı söylemlerdir. 1940'lı yıllarda kendisini siyasi yelpazenin `sağında' ve `solunda' konumlandıran farklı kesimlerde milliyetçi söylemlere rastlanmaktadır. Bu dönemde, özellikle ırkçı-Turancı söylemler benimseyen bir milliyetçilik akımı da ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, bu farklı milliyetçilik söylemlerinin nasıl geliştiği, 1940'lı yılların özgün ortamından ve 1930'lu yılların milliyetçi politikalarından nasıl etkilendiği araştırılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın amacı ise, Osmanlı Devleti'nin son döneminde ortaya çıkan Türkçülük akımı ile Kemalist milliyetçiliğin ve 1940'lı yıllarda yükselen Türk milliyetçiliğinin birbirinin devamı ve II. Dünya Savaşı yıllarında siyasal yelpazenin hemen her kesiminde hakim ideolojik eksenin milliyetçilik olduğunu ortaya koymaktır. Bu çalışmada benimsenen temel yöntem, dönem yayınlarının taranmasıdır. 1940'lı yıllarda pek çok yayın çıkarılmıştır. Özellikle ırkçı-Turancı akım tarafından çıkarılan yayınlar özel bir ilgiyi hak etmektedir. Bu çalışma çerçevesinde incelenen Türkçü yayınlar Atsız Mecmua, Orhun, Ergenekon, Bozkurt, Gök-Börü ve Çınaraltı'dır. Yine aynı dönemde siyasi yelpazenin solunda yer alan ve farklı bir milliyetçilik söylemi benimseyen Tan gazetesi de incelenen yayınlar arasındadır.

The Turkish nationalism was born in the second half of the 19. century in Ottoman State and developing immediately, gained a new dimension with the establishment of the Republic. Although Kemalist nationalism adopted an inclusive and civic-based approach of nationalism in official discourse, it was faced with rather different practices. 1930s, during which Kemalist elite shaped the ideology of the new regime, were the years that Turkish nationalism was in the frontier plan. Kemalist elite having the mission of the building a nation, sometimes became rather exclusive, stressed the racial characteristics and signed under the politics of assimilations. In the II. World War years, it was lived a period called the `golden age? of the Turkish nationalism. This period?s Turkish nationalism was shaped by the education, science, history politics of the previous period and nationalism became the dominant ideological discourse of almost all sides of the political arena.The subject of this thesis is the different nationalist discourses appeared in Turkish nationalism during 1940s. It?s possible to see nationalist discourses among different political sides, both politically `right? and `left? in 1940s. In this period, a nationalistic movement adopting racist-Turanist discourses also rose. In this thesis, it is tried to examine how these different nationalist discourses developed and how this discourses were influenced by special conditions of 1940s and nationalistic politics of 1930s. The aims of the thesis are to indicate that the Turkish nationalism existed in the late Ottoman State and Kemalist nationalism are in the continuation with the Turkish nationalism of the 1940s and during the II. World War, the main ideological discourse in different political sides was Turkish nationalism. The main method adopted in this thesis is the researching the period?s publications. In 1940s there are a lot of publications. Especially the publications of the racist-Turanist movement deserve a special interest. Turkist publications which are researched in the frame of this thesis are Atsız Mecmua, Orhun, Ergenekon, Bozkurt, Gök-Börü and Çınaraltı. The newspaper Tan, which is leftist and adopts a different nationalist discourse in the same period, is also among the researched publications.