Sermayenin etik inşası: Küresel meta zincirleri ve çalışma standartları

Abstract

Bu tez, üretimin küreselleşmesi bağlamında ortaya çıkan bir yönetim açığını irdelemektedir. Klasik olarak iş hukuku üzerinden düzenlenen endüstriyel ilişkiler, üretim sürecini küresel tedarik zincirlerine tevdi eden şirketlerin ortaya çıkmasıyla yeniden düzenlenmek durumunda kalmıştır. Hazır giyim sektörüne ve bu sektördeki çalışma standartlarının düzenlenmesine yönelik gelişmelerin ön plana çıkacağı bu çalışmada temel amaç, küresel bir uzam üzerinde ortaya çıkan yeni yönetsel yapı ve mekanizmaları sorunsallaştırmaktır.Özellikle çocuk emeği kullanımı ve ?merdivenaltı? olarak tâbir edilen çalışma koşullarının ifşa edilmesiyle birlikte ortaya çıkan tüketici tepkileri, söz konusu şartlarda üretilen mallara etiketlerini basan küresel şirketlere, hukuki karakterde olmayan, etik nitelikte bir sorumluluk yüklemektedir. Küresel tedarik zincirleri üzerinde ortaya çıkan bu yeni sorumluluğun uygulamaya geçirilmesi, yani çalışma standartlarının gerçekleştirilmesi meselesi güncelliğini koruyan bir sorun durumundadır. Çalışma standartlarının da içerisinde bulunduğu sosyal standartlara hangi çerçeve içerisinde işlerlik kazandırılacağı sorusunun ucu hâlâ açıktır. Bu konuda ortaya çıkan güçlü bir yönelim, sosyal sorumluluğun şirket yönetimlerinin gündem ve pratiklerinin bir parçası olarak ele alınmasıdır. Bu doğrultuda sosyal sorumluluk konuları, kalite ve kalite yönetimi, risk ve risk yönetimi, verimlilik ve şirket sürdürülebilirliği gibi şirket yönetimine özgü program ve teknolojiler üzerinden soğurulmakta ve bir nevi transformasyona tâbi kalmaktadırlar.Bu tez, sosyal meselenin küresel bir uzamda yönetilmesi ile ilgili olarak ortaya çıkan bu yeni yönelimi, Foucaultgil yaklaşımın teorik kavram ve araçları üzerinden irdelemeyi amaçlamaktadır.

This dissertation analyses a governance deficit emerged within the context of globalization. Industrial relations regulated classically through the labour law have become the subject of re-regulation due to the global corporations which outsource their material productions to the global supply chains. With special emphasis on the regulation of labour standards in apparel and garment sectors, this work aims to problematize new management structures and mechanisms elaborated for the mentioned global sphere.Thanks to the consumer reactions emerged against the scandals of working conditions on global supply chains, such as abuses of child labour and sweatshops, global corporations have undertook a kind of responsibility which is not a legal but an ethical one. However, the issue of fulfillment of this responsibility, which means the realization of labour standards throughout the supply chains, has continued to be an ongoing problem. Implementation of the social standards, including the labour standards, is still an open-ended question. A strong tendency concerning this problematic area is to consider social issues as part of the agenda and practices of corporate governance. In this manner, issues of social responsibility are absorbed and transformed through spesific programmes and technologies of corporate governance such as quality and quality management, risk and risk management, efficiency and corporate sustainability.This dissertation aims to analyse this new tendency related with the governence/management of the social question on a global sphere through the theoretical concepts and tools of the Foucauldian approach.