Türk otomotiv sektöründeki yapısal değişimin bir uygulamayla incelenmesi

Abstract

Türkiye'nin lokomotif sektörü haline gelmiş olan otomotiv sektörü geçmişten günümüze önemli bir değişim yaşamaktadır. Türkiye'nin otomotiv sektöründe üretim merkezi haline gelme çabalarından sonra bu değişim dikkat çekicidir.Bu tezin ilk bölümünde, dünya ve Türkiye'de otomotiv sektörünün tarihsel gelişimiyle birlikte sektörün ekonomideki önemi incelenmiştir.İkinci bölümde, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) yayınladığı sektör bilançolarında yer alan finansal oranların yardımıyla, otomotiv sektörünün mali yapısı gözler önüne serilmeye çalışılmıştır.Son bölümde ise TCMB'nın istatistiki verileri içeren Elektronik Veri Dağıtım Sisteminde (EVDS) bulunan 1996-2010 yıllarını kapsayan aylık verilerden yararlanılmıştır. Bu veriler, ihracat miktar endeksi, ihracat fiyat endeksi, ithalat miktar endeksi, ithalat fiyat endeksi ve üretim endeksi verileridir. Bu verilerin 1997 yılından itibaren büyüme yüzdeleri hesaplanmıştır.Bu çalışmanın amacı, Türk Otomotiv Sektörünün dış ticaret ile üretim yapısının incelenmesi ve 2001 sonrasında sektördeki değişimin ortaya konulmasıdır. Çalışmanın sonucunda, Türkiye'de otomotiv üretiminde artış olduğu ve 2001 krizinden sonra ithalat ve ihracat yapısında değişimin yaşandığı görülmüştür.

Automotive industry, having become leading industry of Turkey, is having an important change from past to present. This change is remarkable after efforts of Turkey for becoming production center in automotive industry.In the first part of this thesis, as well as historical development of this industry, importance of automotive industry in economy has been analyzed.In the second part, it is intended to reveal financial structure of automotive industry by means of financial ratios which are on industry balance sheets published by Central Bank of Turkish Republic.And in the last part, it has been benefited from monthly data, between 1996 and 2010, on Electronic Data Delivery System that involve statistical data of Central Bank of Turkish Republic. These data are data of export quantum index, export price index, import price index and production index. Growth percents of these data as from 1997 have been calculated.The purpose of this study is to be analyzed foreign trade and production structure of Turkish automotive industry and presented change in the industry after 2001. As a result of study, it is seen that there has been increase on production automotive and change in import and export structure have taken place after 2001 crisis.