Karacabey tarım işletmesindeki ineklerde infertilite nedenleri

Abstract

- 23 - takip edilmeli, 45-60 gün sonra rektal muayene ile gebelik kon-; trolleri yapılmalıdır. Bu sayede kistler nedeniyle anoestrusa giren hayvanlar fazla vakit geçirilmeden tedavi edilmiş olacak tır. Normal sınırlar içerisinde yavru verimi sağlandığı sürece şüphesiz diğer verimler de saklanacaktır. ÖZET Araştırmanın materyalini Karacabey Tarım îşletmesindeki ortalama 580 baş Esmer ve 430 baş Holştayn inek oluşturmuştur. Kızgınlık siklusu süresi Esmer ineklerde 21.2 - 0.2 gün Holştaynlarda 20.9 - 0.06 gün olarak bulundu. İşletmede Esmer ineklerde % 23.0 oranında 1 (21.2 gün),% 10.0 oranında 2 (42.4 gün) kızgınlık siklusu süresinin atladığı, Holştaynlarda % 24.0 oranında 1 (20.9 gün),% 8.0 oranında 2 (41.8 gün) kızgınlık siklusu süresinin atladığı saptandı. Esmerlerde doğıımdan sonra ilk kızgınlık süresi 28.7 - 1.12 gün, Holştaynlarda 26.3 - 1.06 gün olarak bulundu. Doğum yaparı 200 baş Esmer ineğin 45 gün sonra yapılan rektal muayenesinde % 9.5 onanında ovarium k.İ3ti,% 2.5 oranında inaktif ovarium, yine aynı şekilde Holştaynlarda % 8.0 oranında ovarium kinfci,% 2.0 oranında inaktif ovarium teshin edildi. 200 Baş E3mer ineğin l.veya 2. tohumlamasından sonra 21 inekte % 10.5 oranında anoestrusa neden olan Follikül kisti bulundu. Bunlar a 1 enjeksiyon HCG (Human Chorionic Gonaöotrph - phin) içeren Pregnyl (Organon) 4500-6000 IU i.m. olarak yapıldı. 21 înek 11.4 gün sonra kızgınlık göstererek tohumlandı. Toplam 3 tohumlama sonucunda, 13' ü gebe kalarak % 61.9 gebelik oranı sağ landı. Nymphomanik 5 baş ineğe de aynı dozlarda Pregnyl yapıl dı. 3'ü Gebe kalarak % 60.0 gebelik oranı sağlandı. 200 Baş Holştayndan anoestrus gösteren 18 baş inekte % 9.0 oranında Follikül kisti bulundu. Aynı dozlarda yalnızca Pregnyl (4500-6000 IU i.m)en,jek3iyonu yapıldı. 18 înek 10.3 gün sonra kızgınlık gösterdi. Toplam 3 tohumlama sonucunda 12* si gebe kalarak, % 66.6 oranında gebelik elde edildi. Nymphomanik 4 baş ineğe de aynı dozlarda Pregnyl yapıldı. 2 înek gebe ka larak % 50.0 gebelik oranı sağlandı. Doğum yapan 200 Esmer inek, 4 gruba ayrılarak değişik- 24 - günlerde ( 40-59 ; 60-79; 80-99; 100-119. ) tohumlandı. îlk tohumlamalarda elde edilen gebelik oranları sırasıyla, % 37*5 > % 62.1 ; % 62.5 î % 53. B- oldu. Gebe kaldığı gün aralığı 3irasiyle,82.6 ; 89.0 ; 103.3 ; 131.7 gün olarak bulundu. Holştaynlarda elde edilen gebelik oranları sırasiyle, % 42.1 ; % 63.3. ; % 65.3 i % 60.0 oldu. Doğumdan sonra gebe kal dığı gün aralığı sırasiyle, 77. 3 ; 81.9 ; 99. 5 5 115.4 gün oldu. Esmer ırk ineklerde iki gebelik arasındaki süre 416.2 - 6.5 gün,Holştaynlarda 412.7 - 8.0 gün olarak bulundu. Kızgınlığın en yoğun görüldüğü aylar, Şubat-Aralık-Mart Ocak, en az görü.ldüğü aylar Kasım ve Ekim olarak saptandı. En çok gebelik oranının elde edildiği aylar Nisan-Mart?Ocak,en düşük gebelik oranının elde edildiği ay Ağustos ayı oldu. Sonuçta ; öncelikle kızgınlık takibi üzerinde durmak, tohumlamaları kızgınlığın en çok görüldüğü ve en çok gebeliğin sağlandığı aylarda yoğunlaştırmak, gerek doğumdan sonra ve gerekse tohumlamadan sonra inekleri çok iyi takip ederek genital organ hastalıklarını erken tedavi etmek, doğumdan sonra ilk tohum lama gününü 60-79. günlerde yoğunlaştırmak suretiyle, normal sınırlar içerisinde yavru alımı ve süt üretimi sağlanabilir. SUMMARY This investigation was carried on 580 Karacabey Brown Swiss (KB) and 430 Holste&n Friesian (HP) milking cows produced and raised in Karacabey State Farm. Heat periods were determined as 21.2 - 0.2 days (avg). for KB and 20.9 - day;i (avg) for HF periods were missing once in 23 % of KB and 24 % in HF.Doubl missing occured in 10 % in KB and 8 % in HF.The first heating after partunition wafc observed on the 28.7 - 1.2 days (avg) in KB and 26.3 - 1.06 days (avg) in HF. Dvarian abnormalites were studied in groups 200 calved cows of each breed. Ovarian cysts were detected in 9.5 % of KB and 8 % of HF cows by rectal palpation performed ofl 45 th days following deliveries while inactive ovaries were found in 2.5 % and 2 % of animals respectively. After artificial inseminations performed in those groups KB had 10.5 % persisting ovarian

- 24 - günlerde ( 40-59 ; 60-79; 80-99; 100-119. ) tohumlandı. îlk tohumlamalarda elde edilen gebelik oranları sırasıyla, % 37*5 > % 62.1 ; % 62.5 î % 53. B- oldu. Gebe kaldığı gün aralığı 3irasiyle,82.6 ; 89.0 ; 103.3 ; 131.7 gün olarak bulundu. Holştaynlarda elde edilen gebelik oranları sırasiyle, % 42.1 ; % 63.3. ; % 65.3 i % 60.0 oldu. Doğumdan sonra gebe kal dığı gün aralığı sırasiyle, 77. 3 ; 81.9 ; 99. 5 5 115.4 gün oldu. Esmer ırk ineklerde iki gebelik arasındaki süre 416.2 - 6.5 gün,Holştaynlarda 412.7 - 8.0 gün olarak bulundu. Kızgınlığın en yoğun görüldüğü aylar, Şubat-Aralık-Mart Ocak, en az görü.ldüğü aylar Kasım ve Ekim olarak saptandı. En çok gebelik oranının elde edildiği aylar Nisan-Mart?Ocak,en düşük gebelik oranının elde edildiği ay Ağustos ayı oldu. Sonuçta ; öncelikle kızgınlık takibi üzerinde durmak, tohumlamaları kızgınlığın en çok görüldüğü ve en çok gebeliğin sağlandığı aylarda yoğunlaştırmak, gerek doğumdan sonra ve gerekse tohumlamadan sonra inekleri çok iyi takip ederek genital organ hastalıklarını erken tedavi etmek, doğumdan sonra ilk tohum lama gününü 60-79. günlerde yoğunlaştırmak suretiyle, normal sınırlar içerisinde yavru alımı ve süt üretimi sağlanabilir. SUMMARY This investigation was carried on 580 Karacabey Brown Swiss (KB) and 430 Holste&n Friesian (HP) milking cows produced and raised in Karacabey State Farm. Heat periods were determined as 21.2 - 0.2 days (avg). for KB and 20.9 - day;i (avg) for HF periods were missing once in 23 % of KB and 24 % in HF.Doubl missing occured in 10 % in KB and 8 % in HF.The first heating after partunition wafc observed on the 28.7 - 1.2 days (avg) in KB and 26.3 - 1.06 days (avg) in HF. Dvarian abnormalites were studied in groups 200 calved cows of each breed. Ovarian cysts were detected in 9.5 % of KB and 8 % of HF cows by rectal palpation performed ofl 45 th days following deliveries while inactive ovaries were found in 2.5 % and 2 % of animals respectively. After artificial inseminations performed in those groups KB had 10.5 % persisting ovarian- 25 - cysts causing onestrus (PI animals) which needed to be reinsemi- nated due to the ovarian cysts. In UF anestrus rate was 9 % (18 animals) 4-500-6000 in pregnyl (H) containing HOG was given to each of these 21 KB as the treatment and succesfull heating resulted in 11. 4 days (avg) which were used for reinseminations once or twice. After these applications 13 of 21 cows (61.9 %) were made pregnant and delivered healthy calves. Similar applica tions and treatment was done in HF and the observation period for heating was 10.3 days (avg) and the rate of pregnancy was 12 of the 18 cows (66.6 %).Nymphomania was developing in 5 of 8 steril KB and 4 of 6 steril HF cows. These animals were used for hormonal therapy as received Pregnyl (R) injections. 3 of the 5 KB and 2 of the 4 HI? cows were pergnant after this corrections. In another group of 200 calved KB divided in four groups (f if thy each) were artificially inseminated oJS different days of heating periods (40-59 ; 60-79 ; 80-99 5 100-119) and the resultung rate of firsb pregnancies wore 37.5 % ; 62.1 % ; 62.5% ;60.0% respectively. In groups of 200 calved HF cows the rate of first pregnancies were 42.1% ; 63.3% ; 65.3% ; and 66.0% respectively The average periods between two pregnancies were 416.2 İ 6.5 days in KB and 412.7 - 8.0 days in HF cows. The highest frequency of heating were observed in the months of February-December-March-January and the least frequen cies were seen in November and October. The `highest pregnancy rates were in April-March-January and the lowest was in Augst. The results indicated that bhe highest rate of pregnancy may be obtained after the inseminations performed in the months of Februnrynoccmbor-Mnrch-.J.*miinry nru/ first 1 nneminnbions have to be made on the 60-79 days of the delivery under strictly controlled hygienic conditions.