İstanbul ilinde sağlık ocağı ve ana-çocuk sağlığı merkezlerindeki ebe ve hemşirelerin 0-6 yaş çocuklarının bağışıklanması ve aşılar konusunda bilgi ve uygulamalarının araştırılması

Abstract

ÖZET Temel sağlık hizmetleri kapsamında ele alman bağışıklama hizmetlerinde Ebe ve Hemşirelere önemli sorumluluklar düşmektedir. Bu bağlam da, bu hizmeti sunan ebe ve hemşirelerin `0-6 yaş çocuklarının bağışıklanması ve aşılar` konusundaki yanlış bilgi ve uygulamalarının bağışıklama hizmetlerine en önemlisi çocuk sağlığına olumsuz etkileri olacaktır. İlgili konularda ebe ve hemşirelerin bilgi ve uygulamalarının değerlendirilmesi, eksikliklerinin mevcut olanaklar içinde giderilmeye çalışılmasının başarıda temel oluşturacağı kaçınılmazdır. Bu nedenlerle çalışmamız, koruyucu sağlık hizmetleri kurumlarından sağlık ocağı ve ana-çocuk sağlığı merkezlerindeki ebe ve hemşirelerin 0-6 yaş çocuklarının bağışıklanması ve aşılar ile ilgili bilgi ve uygulamalarını saptamak amacıyla planlanmıştır. Rastlantısal olarak seçilen sağlık ünitelerinden 17 sağlık ocağı ve 11 Ana-çocuk sağlığı merkezinde çalışan 150 Ebe ve hemşire çalışma kap samına alınmış ve anket formu uygulanmıştır. Sonuçlar, istatistiksel olarak sayı, yüzdelik ve t anlamlılık testi ile değerlendirilmiş ve literatür bilgilerinin ışığında tartışılmıştır. Bilgi düzeyini ölçen soru gruplarından alınan puanlara göre, ebe ve hemşireler `aşıların uygulama dozları ve verilme yolları` ile `aşıların uygulama zamanı`na ilişkin sorularda iyi, `aşının tanım ve çeşitlerine iliş kin sorularda orta düzeyde bir başarı elde etmişlerdir. `Aşıların saklanma sı` ile `aşıların reaksiyon ve kontrendikasyonları`na ilişkin sorularda çok düşük bir başarı sağlamışlardır. Bilgi düzeyini etkileyeceği düşünülen `çalışılan kurum, mesleki deneyim, halk sağlığı alanındaki çalışma süresi, mesleği sevme, kurumdaki görevden memnuniyet ve mezuniyet sonrası eğitim programı alma` durumlarının bilgi puanlarına etki etmediği, sadece temel mesleki eğitimin olayda etkili olduğu saptanmıştır.

SUMMARY Nurses and midwifes carry out some important functions and responsibilities in immunization of children in Primary Health Care. It is fundamental for nurses and midwifes to know and understand the factors underlying the reasons for immunizing children 0-6 years of age. This study was planned for the purpose of determining the knowledges and practices of nurses and midwifes concerning `the vaccines and immunization of children 0-6 years of age.` The group which was randomly selected for this study consisted of 150 nurses and midwifes working in 17 Health Centers and 11 Maternity- Child Health Services. A Special questionnaire was used for gathering data. The results were evaluated statistically by percentage and `student t test`, and were compared with appropriate sources in the discussion section. As a result, it was found that nurses and midwifes have a good level of knowledge for `administration vaccines`, but only a medium level of knowledge concerning `the definition and type of vaccines`. However, it was found that their level of knowledge dealing with `keeping the vaccines, and reactions and contraindications of vaccines` was inadequate. It was also established that, the center in which she works, her professional experience, the duration of experience in public health centers, her love for her profession, enjoying her work and post-graduate education have not much effect on gaining knowledge in the above mentioned matters. However, the most important factor that was effective the knowledge acquired during basic professional education.