Yaşam tablosu tekniği ile ülkemizde RİA kullanımında bu yöntemin etkinliğinin, yan etki ve komplikasyonlarının istatistiksel değerlendirilmesi

Abstract

- 161 - VII. ÖZET Bu araştırma, ülkemiz koşullarında; LL(C) ve CuT-200 tipi RİA'larını yan etki, komplikasyon ve devam hızı yönünden karşılaştırmak, ayrıca yaş ve canlı doğum sayısı faktörleri ile yönteme devam hızı arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapıldı. Araştırmamız, `RİA için Yaşam Tablosu Tekniği`nin gerçek verilere uygulanması ve tüm işlemlerin baştan sona tarafımızdan yapılması açılarından türünün ülkemizdeki ilk örneğidir. S.S.K. Bakırköy Doğumevi ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Aile Plan laması Kliniğine 1984 yılında doğum kontrolü isteğiyle gelen, LL(C), LL(D) ve CuT-200 RİA' lan uygulaması yapılan tüm kadınları kapsayan müdahale türü, prospektif bir araştırma olan bu çalışmanın başlangıç tarihi 1 Ocak 1984, kapanış tarihi 30 Aralık 1984'tür. RİA kullanan kadınların %66.'sı, doğum ve düşük riskinin fazla olduğu 29 ve 29 yaşın altında olan yaşlarda toplanmıştır. Yaş ortalamaları, LL(C) uyglunananlarda 27.3, CuT-200 kullananlarda 27.1, LL(D)'li kadınlarda 30.6 dır. LL(C) ve CuT-200 RİA kullanıcıları yaş bakımından benzer, LL(D) uygulananlar ise daha yaşlıdır. RİA uygulanan kadınların %56.5'i iki ve ikiden az canlı doğum yapmıştır ve doğum yapmayan kadın yoktur. Bu durum evlenme yaşının küçük olmasına bağlıdır. Canlı doğum sayısı ortalamaları, LL(C) uygulananlarda 2.6, CuT-200 kullananlarda 2.2, LL(D)'li kadınlarda 3.5'dir. Araç- 162 - türüne göre ortalama canlı doğum sayıları arasındaki fark ileri derece de önemlidir. RİA kullanan kadınların %60.2'sinin yaşayan 1-2 çocuğu varken, %34.2'sinin 3-4 çocuğu, %5.6'sının da 5 ve 5'den çok çocuğu vardır. Araç türüne göre ortalama yaşayan çocuk sayısı, LL(C) uygulananlarda 2.4, CuT-200 kullananlarda 2.0, LL(D)'li kadınlarda ise 3.2'dir. Fark ileri derecede önemlidir. RİA kullananların %43'ü hiç düşük yapmamış,%24.5'i bir, %15.3'ü iki, %9.2'si de üç düşük yapmıştır. Araç türüne göre ortalama düşük sayıları, LL(C) kullanıcılarında 1.1, CuT-200 uygulananlarda 1.2, LL(D)'li kadınlarda 2.1'dir. LL(C) ve CuT-200 RİA'ları uygulanan kadınlar yaptıkları düşük sayısı bakımından benzerdir. LL(C) uygulanan kadınların %2.87'si kanama/ağrı, %6.38'i atılma (düşme), %0,.44'ü kaza gebeliği nedeni ile kullanımın ilk altı ayı sonun da RİA kullanmayı bıraktılar. Bu dönem için yönteme devam hızı %89.47' dir. 0-11 aylık kullanımın sonunda, LL(C) uygulanan kadınların %3.82'si kanama/ağrı, %7.41'i atılma (düşme), %0.67'si ise kaza gebeliği nedeni ile araç kullanmayı bıraktılar. Yine bu süre içinde yönteme devam hızı %86.44 olarak bulundu. İlk üç aylık izleme sonunda kanama/ağrı problemi, LL(C)'li kadınların %1.9'unda, CuT-2001 lü olanların %0.4'ünde RİA kullanmayı bırakma nedeni olurken LL(D)'li kadınlarda bu tür sonlanma olmadı. 0-5 aylık kullanımın sonunda ise bu oranlar LL(C) 'de %2.7, CuT-200'de %1.2'dir. Farklar istatistiksel bakımdan önemsizdir. 0-3 aylık kullanımın sonunda atılma (düşme) problemi, LL(C)'li kadınların %4.6'smda, CuT-200'lü olanların %2.5'inde kullanmayı bırakma nedeni olurken, LL(D)'li kullanıcılarında bu hız %3.3'tür. Dışarı atılmaların LL(D)'de %100'ü (beş atılmanın beşi de), LL(C)'de %72.5'i (elli bir atılmanın otuzyedisi), CuT-200'de %85.7'si (yedi atılmanın altısı) ilk üç ay içinde oldu. 0-5 aylık izleme sonunda LL(C) kullanıcılarının %5.4'ü, CuT-200 'lü kadınların %2.5'i atılma (düşme) nedeni ile RİA- 163 - kullanmayı bıraktılar. Farklar istatistiksel bakımdan önemli bulunmadı. İzlemenin ilk üç ayı sonunda kaza gebeliği nedeni ile RİA kullanmayı bırakma hızı CuT uygulananlarda %1.4 iken, LL(C) kullanıcılarında %0.3, LL(D) kullanan kadınlarda %0.6'dır. 0-5 aylık kullanımın sonunda bu hız, LL(C)'de %0.4, CuT-200'de %2.6'dır. Farklar istatistiksel bakımdan önemsizdir. 0-6 aylık izleme sonunda (DY.DP) 'lilerin %2.1'i, (DY.YP) 'li kadınların %1.9'u ve (YY.YP)'li olanların %4.5'i kanama/ağrı nedeni ile LL(C) kullanmayı bıraktı. 0-8 aylık kullanımın sonunda ise (DY.DP) 'li kadınların %2.7 si, (YY.YP)'li olanların %4.5'i kanama/ağrı nedeniyle LL(C) kullanmayı bıraktılar. Farklar istatistiksel bakımdan önemsizdir. tik üç aylık izleme sonunda (DY.DP)'li kadınların %6.2'si, (DY.YP)' li olanların %3.5'i, (YY. YP) 'lilerin de %2.9'u atılma (düşme) nedeni ile LL(C) kullanmayı bıraktılar. 0-6 aylık kullanımın sonunda bu hızlar sırasıyla %9.6, %3.5, %2.9'dur. 0-8 aylık kullanımın sonunda (DY.DP)' li kadınların %10.1'i, (YY.YP)'li olanlarında %2.9'u atılma nedeni ile LL(C) kullanmayı bıraktılar. Bu dönemde fark istatistiksel bakımdan önemli iken, ilk altı aylık izleme sonuna kadar olan dönemde önemsiz bulundu. 0-6 aylık kullanım sonunda (DY.DP) 'li kadınlarda kaza gebeliği hızı %0.9, devam hızı %99.1 olurken, diğer gruplarda devam hızı %100' dür. Sekiz aylık kullanımın sonunda ise (DY.DP) 'li ve (YP.YP)'li kadınlarda kaza gebeliği nedeni ile LL(C) RİA'ı kullanmayı bırakma hızı %0.9 devam hızı %99.1 olarak bulundu. Farklar istatistiksel bakımdan önem sizdir. 0-6 aylık izleme sonunda LL(C) uygulanan kadınların devam hızları (DY.DP)'lilerde %86.7, (DY.YP) 'li olanlarda %94.2, (YY.YP)'li kadınlar da %90.6'dır. İzlemenin ilk sekiz ayı sonunda (DY.DP) 'li kadınların %85.3'ü, (YY.YP)'li olanların %89.0'u LL(C) RİA'ı kullanmaya devam ettiler. Farklar istatistiksel bakımdan önemsizdir.164 - RİA uygulanan 1414 kadından hiçbirinde PİD ve perforasyon gibi önemli bir komplikasyon görülmedi. Bu araştırma ile, RİA kullanmaya engel bir durumu olmayan, doğum yapmış her kadın için, RİA'ların doğum kontrolünde etkin, yan etki ve komplikasyonları yok denecek kadar az modern bir yöntem olduğu söylenebilir.

- 165 - VIII. SUMMARY The aim of this research was to measure and evaluate the effici ency of IUD use as well as its side- effects and complications by means of the Life-Table method specific to IUD use. The so-called method was applied to real data registered in Turkey and this study constitutes the first example of his kind to be completely realized in this country. In this study, LL(C), LL(D) and CuT-200 devices were compared from side-effects, complications and rate of continuation viewpoints, and the impact of age and number of live births on the rate of continuation were analyzed statistically. The data evaluated here were gathered exhaustively from patients of the Family Planning Clinic of Bakırköy district's Social Security Institution Hospital admitted at the clinic from January the 1st, 1984, to december the 30th of the same year. 66.2% of all our IUD-users were aged 29 or younger, the mean ages being 27.3 for LL(C) users, 27.1 for Cu-T users, and 30.6 for LL(D) users. No significant difference existed between the mean ages of LL(C) and CuT-200 users, and the LL(D) users were older than these. All of the IUD users had borne children at least once, and 56.5% of them had two live births or less, due to early marriages. The mean num ber of live births was 2.6 for LL'(C)users,2.2 for CuT-200 users, and 3.5 for LL(D) users. The differences between these means were found to be significant.- 166 - 60.2% of our IUD users had 1-2 children alive at the time of the study, the number of children alive being 3-4 for 34.2% of them and 5 or higher for 5.6%. As for the means by type of device, they were respectively 2.4 for LL(C) group, 2.0 for CuT-200 users, and 3.2 for the LL(D) users. Again the difference was found to be highly signifi cant!. 43.0% of our patients had no abortion, 24.5% one, 15.3 two, and 9.2% three abortions. LL(C) and CuT-200 users exhibit no significant difference between the mean number of abortions (1.1 and 1.2 respec tively) whereas this value is slightly higher in the LL(D) group (2.1). In the LL(G) users group, the main causes of removal in* the first six months were pain and bleeding (2.87%) expulsion (6.38%) and preg nancy (0.44%). The rate of continuation for this period was 89.47%. In this same group the rate of continuation at the end for the 1 1 month period was found to be 86.44%, the main reasons for discontinuation being pain and bleeding(3. 82%), expulsion (7.41%) and pregnancy (0.67%). At the end of the first trimester of use, bleeding-and pain was res ponsible of discontinuation for 1.9% of users in LL(C) group and for 0.4% of those in CuT-200 group; none of the women in LL(D) group dis continued. These rates were respectively 2.7% and 1.2% for LL(C) and CuT-200 groups at the end of the (0-5) months period, the difference of which was not found to be significant. The main reason for discontinuing at the end of the first trimes ter was expulsion (4.6%, for the LL(C), 2.5% in the CuT-200 and 3.2% in the LL(D) groups). All of the five expulsions in the LL(D) group, 72.5% in CuT (thirty seven out of fifty-five) and 85.7% (six out of seven) in LL(C) group took place in the first three months. The pro portion of those discontinuing because of expulsion reached 5.4% and 2.5% respectively for LL(C) and Cu-T groups at the end of the first 5 months. The differences were significant statistically.- 167 - In the first trimester unwanted pregnancy happened in 1.4% of women in Cu-T group, in 0.3% in LL(C) and 0.6% in LL(D) groups. For the (0-5) months period, this rate was 0.4% for LL(C) and 2.6% for CuT-200 groups, the difference being insignificant. 6.2% of the LL(C) users in `low age- i low parity group discontinued because of expulsion, whereas this rate was 3.5% for `low age-high parity` group and 2.9% for `high age-high parity` group. These rates reached respectively 9.6%, 3.5% and 2.9% at the end of the (0-6) months period and, at the end of the 8th month 10.1% in the `low age-low parity` women and 2.9% in `high age-high parity` women. The difference, which was insignificant for the first 6 months, turned to be significant in the last period. For women in `low age- low parity` group, unwanted pregnancy rate was 0.9% with a rate of continuation of 99.1% in the first 6 months of use, this rate being equal to 100% in the other groups. For both `low age -Low parity` and `high age-high parity` groups, the rate of dis continuity for reason of pregnancy was 0.9% after a period of 8 months. No significant difference was noticed here. At the end of the 6 months of use the rate of continuation for LL(C) users was 86.7% in the `low age-low parity` group, 94.2% in the `low age-high parity` group, and 90.6% in the `high age-high parity` group. At the end of the 8 months follow-up period, the rates of con tinuation (the differences of which were not found to be significant) were respectively 85.3% for women in `low age-Low parity` group, and 89% for those in `high age- high parity` group. Finally, in none of the 1414 IUD users, serious complications such as PID or perforation happened. So we may conclude in our research that IUD' s constitute an efficient, safe, and modern method of contraception with quite negligible side-effects or complications for women having already borne one or more children.