Karadeniz havzasında rekabet analizi; işbirliği söylemlerinin bölgesel çatışma beklentilerine yansıması

Abstract

Bu çalışmada, uluslararası sistem tabanlı bir rekabetin objesi haline gelmiş olan ve belli oranda bir sistemik kutuplaşmanın kolaylıkla fark edilebileceği Karadeniz Havzası'nda bölgesel işbirliğinin ne tür bir kuramsal altyapı üzerine şekillendirilebileceği havzanın içselleştirdiği çatışma ve işbirliği karşıtlığına da vurgu yapılarak, entegrasyon kuramlarından liberal hükümetlerarasıcılık ile fonksiyonalizm ekseninde tartışılmaktadır.Bu minvalde çalışmanın ilk bölümünde havzadaki çatışma ve işbirliği karşıtlığı neorealist ve neoliberal tabanlı kuramlar ekseninde değerlendirilmiş ve bölgesel işbirliğinin yapılandırılabilmesi aşamasında bir altyapı unsuru olarak görülebilecek olan entegrasyon teorileri ekseninde havzanın mevcut yapısal/sistemik görünümü değerlendirilmiştir. İkinci bölümde ise havzadaki çatışma yoğun ilişkiler ağının daha da güçlenmesini sağlayan ve bölgesel entegrasyon çabalarına zarar veren içsel ve dışsal nedenler üzerinde durulmuştur. Çalışmanın son bölümünde ise, havzadaki çatışma yoğun ilişkiler ağı ile çeşitli politika alanlarında/sektörlerde artan işbirliği girişimleri birlikte değerlendirilerek, havzanın bünyesinde bulundurduğu işbirliği potansiyeli ile mevcut kurumsal işbirliği girişimleri üzerinde durulmuş ve havzadaki bölgesel işbirliği girişimlerinin/inisiyatiflerinin muhtemel geleceği tartışılmıştır.Çalışmanın vardığı temel sonuç ise, Karadeniz Havzası'ndaki çatışma yoğun ilişkiler ağının bütüncül bir bölgesel işbirliği girişimine engel olmasına karşın, havzanın potansiyelini yansıtan belli sektörler/politika alanları çerçevesinde ve havzada yer alan tüm aktörlerin belli oranlarda kazanç sağlayacağı bir siyasal/kurumsal çerçeve doğrultusunda, kısa vadede liberal hükümetlerarasıcılık, orta vadede de fonksiyonalist kuram tabanlı olarak ortaya çıkacak çözüm odaklı ve bağımsız uzmanlık örgütleri eliyle bölgesel işbirliğinin kurumsallaştırılabileceğidir.

Black Sea Basin, which polarized at a certain extent and became an object of a competition based upon the international arena, will be dealed by a theoretical sense by laying stress on the conflict and cooperation contradiction within the frame of the liberal intergovernmentalism and functionalism, will be discussed in this study.In this manner, the conflict and cooperation animosity in the Black Sea Basin is being dealed by neorealist and neoliberal based approaches. Also, integration theories which can be seen as a substructural element for configuring the phases of regional integration are being evaluated in the first chapter of this study. Internal and external reasons that provide to strengthen the intensity of conflict based social network which harms the regional integration efforts are being insisted at the second chapter of this study. At last chapter, the conflict based social network and the increasing number of cooperation enterprises that can be seen in various policy areas and sectors are being recovered together. Finally, the regional integration potential that the basin incorporated and the probable future of the present institutional cooperation initiatives are being argued.The profound result of this work is that however the conflict compacted connections network prevents the monolith type of regional integration, at certain sectors/policy areas which reflect the economic potential of the basin and in an institutional/political frame that will make all the actors gain ground in a precise ratio sweeps certain regional actors to cooperate. According to the study, liberal intergovernmentalism in short term and functionalist type of integration which implies upon the independent and solution oriented organizations in the medium term will institutionalise the regional integration process at the Black Sea Basin.