Bilgi erişimde kullanıcı odaklı çözüm: Bilgi mimarisi

Abstract

Son yıllarda, sayısal bilgi kaynaklarının hızlı artışı, sayısal ortamda yaşanan bilgi yoğunluğu, bilgi erişim sorunlarını da beraberinde getirmiştir. Sayısal ortamdaki bilginin düzenlenmesi gereklidir ve bu sorunun çözümü için çalışmalar, bu bağlamda, hız kazanmıştır. Bilgi mimarisi, çözümün önemli bir parçasıdır. Bilgi mimarisi, etkileşimli alanlarda, özellikle Web aracılığıyla erişilebilen, etkili bilgi erişim sistemlerini kurmak ve sürdürülebilirliğini sağlamak için gereken ilkeler, kavramlar ve araçlar ile ilgilenen disiplindir. Bilgi mimarisinin temel uğraşı, bilgiyi etkili ve anlaşılır biçimde kullanıcı dostu sistemler tasarlayarak sunmaktır. Bilgiye erişimin verimli / etkili duruma gelişi, geliştirilen sistemin kullanıcı gereksinimlerine göre planlanmasına bağlıdır. Kullanıcı odaklı / merkezli bir yaklaşımla, kullanışlı bilgi erişim sistemleri oluşturulmalıdır. Kullanıcının aradığı bilgiye erişimi kolaylaştırılmalı, kullanıcı memnuniyeti sağlanmalıdır. Amaç, `kullanışlı / kullanıcı dostu` sistemleri hizmete sunmak olmalıdır. Tez konusu kapsamında; bilgi mimarisi kavramı, ilkeleri, süreçleri, ekibi, bilgi mimarisi ve bilgi ve belge yönetimi alanlarının ilişkisi incelenmiş; İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi kullanıcılarına uygulanan anketle de özellikle bilgi erişim sürecinde tarama arayüzlerinin geliştirilmesinde, bilgi mimarisi uygulamalarının etkileri belirlenmeye çalışılmıştır.Anahtar Sözcükler: Bilgi Mimarisi, Sayısallaşma, Bilgi Erişim, Bilgi Arama Davranışı, Tarama Arayüzü Tasarımı

In recent years, rapid growth of digital information resources, the information density in the digital era has brought information retrieval problems. Organizing information in the digital environment is necessary, and in this context, studies to solve this problem have gained momentum. Information architecture is an important part of the solution. Information architecture is a discipline which deals with the principles, concepts and tools necessary for founding effective information retrievalsystems in the interactive spaces especially in the areas accessible via Web for ensuring the sustainability. The basic occupation of the information architecture is to provide information by designing user-friendly systems in effective and understandable format. Retrieving information efficiently / effectively the advent of the situation is based on planning the developed system according to the user requirements. With user-focused / centered approach, useful information retrieval systems should be established. Retrieving the information which the user is looking for should be facilitated, user satisfaction should be provided. The aim should be to dedicate `useful / user-friendly` systems. In the context of the thesis topic, the concept of information architecture, its principles, processes and team, relationship between information architecture and information and document management areas are examined. Through the questionnaire which is applied to Istanbul UniversityCentral Library users, information architecture practices' effects to developing of interface design especially in the process of information retrieval are tried to be determined.Keywords: Information Architecture, Digitization, Information Retrieval, Information Search Behavior, Search Interface Design