İki dünya savaşı arası dönemde Türkiye`de spor ve siyaset ilişkisi

Abstract

Sporun bir propaganda aracı olarak kullanılması fikri milliyetçiliğin yükseldiği dönem olan 1920-1940 yılları arasında doğmuştur. Ulus devletlerin inşası sürecinde her rejimin kendi hedeflediği insan modelini yaratmasının aracı olarak kullanılan spor, beden politikalarına yön vermiş; uluslararası rekabetin yaşandığı sportif yarışmalar da bu açıdan rejimlerin yarıştığı birer dış propaganda fırsatına dönüşmüştür.Bu çalışmanın amacı iki dünya savaşı arası dönemde Türkiye'de spor-siyaset ilişkisinin nasıl yaşandığını analiz etmektir. Ekonomik dönüşümle paralel olarak spor hayatına da devlet müdahalesinin gerçekleşmesi sürecindeki dönüşümün bir darbe şeklinde ve kısa sürede kolayca hayata geçirilen değil; uzun vadeye yayılan bilinçli ve planlı politikalar sayesinde gerçekleştiğini ispatlamak ve bu dönüşümdeki ?dış etkenleri? vurgulamak ise çalışmanın odaklandığı noktadır. Yararlanılan kaynaklar başta resmi belgeler olmak üzere, dönemin gazete ve dergileri ile hem dönem hem de konu üzerine yazılmış kitaplardır. Alman spor uzmanı Carl Diem'in Türk sporu hakkında yazdığı rapor da orijinal metni ile bu çalışmanın içerisinde yer almaktadır. Bu tez çalışması, daha önce araştırmacılar tarafından bulunamamış söz konusu raporu içeren ilk belge niteliğindedir.Anahtar Kelimeler: Spor, Siyaset, Spor Politikası, Spor Siyaset İlişkisi, Sporda Devletçilik, Carl Diem

The idea of using sport as a propaganda instrument has born between the years 1920-1940, which was the period of rising nationalism. As an instrument of creating their own people by every regime, Sport has shaped the politics on body; at this point of view, sportive competitions in which international rivalaries do exist, turned into a propaganda oppurtunity.This study aims to analize how the relation of politics and sport in Turkey has happened at the era between two world wars. Parallel to the economical change, transformation on sport life when the state stepped in to it, is not a coup shaped and quickly done action; it is a long lasted action which succeeded by wise and well planned political moves . To prove this and emphasizing the ?foreign effects? on this transformation is the main point that this study has focused on. Resources that used are primarly official documents, newspapers and magazines of that era and the books about the topic or written to describe that era. This study also contains the report over Turkish sport, written by German sport expert Carl Diem, with it?s original text. This thesis should be named as the first document that comprehends the report in question which is never found by a researcher.Keywords: Sport, Politics, Sport Politics, Relation of Sport and Politics, State in Sport, Carl Diem