Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve gelişmekte olan ülkeler

Abstract

Son 30 yıla damgasını vuran küreselleşme kavramı, malların, hizmetlerin, bilgi ve sermayenin ülkeler arasında her geçen gün daha serbest hareket edebildiği bu dolaşımın olumlu ve olumsuz etkilerinin tüm dünya üzerinde görüldüğü bir paradigma olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu süreçte tüm bireyler, kamu kurumları, işletmeler ve ülkeler, küreselleşmenin olumsuz etkilerini en aza indirmeye çalışırken, olumlu etkilerini ise azami bir seviyeye çıkarmak için büyük çaba sarf etmektedir. Bu çabanın temel sonucu ise artan rekabet olarak karşımıza çıkmaktadır.Küreselleşmenin ülkeler açısından iktisadi ve sosyal faydaları çerçevesinde en önemli sonuçlarından biri sürekli artan ?Doğrudan Yabancı Yatırımlar? olarak görülmekte ve günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, doğrudan yabancı yatırımları kendi ülkelerine doğru çekebilmek için sürekli iyileştirmeler yapmakta, teşvikler ve tanıtım programları uygulamaktadır. Ülkeler arasında sürekli rekabet artmakta ve bu süreçte doğrudan yabancı yatırımları gerçekleştiren çokuluslu şirketlerin ülke tercihleri rekabette belirleyici olmaktadır.Bu temel tespitten hareketle araştırma çalışmasında doğrudan yabancı yatırımların kuramsal altyapısı incelenmiş, doğrudan yabancı yatırımların ülke ekonomilerine faydaları ile birlikte doğrudan yabancı yatırımların makro ölçekte ülke seçimine ilişkin kuramsal çerçeve ortaya koyulmuştur. Bu kuramsal araştırmaya bağlı olarak tezin temel sorgusu; ülkelerin doğrudan yabancı yatırımlar açısından cazip olmasını sağlayan unsurların belirlenmesi ve bu unsurların analizi ile bazı ülkelerin doğrudan yabancı yatırımlar açısından neden geçmişten bugüne daha cazip olduğudur.99 ülkenin yer aldığı çalışmada yapılan analizin sonucunda, mukayeseli üstünlükler, makroekonomik koşullar, iş ortamı koşulları ve yığılma ekonomileri etkilerinin ve bu etkileri belirleyen göstergelerin doğrudan yabancı yatırımlara etkisi analiz edilmiştir. Bu analiz sonuçları ışığında, ülkeler açısından bu etkiler dikkate alınarak hem 2008 hem de 2011 yılları için bir DYY Endeksi (FDII) oluşturulmuştur. BRIC ülkeleri ve Türkiye olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin küresel krizin de etkileri dikkate alınarak öne çıkan ve geride kalan yanları analiz edilmiştir.

Globalization which has an important influence in the last 3 decades is an important phenomenon having negative and positive effects based on the improvement of free movement of goods, services, knowledge and capital among countries in the world. During the increasing globalization, all individuals, public authorities, private companies and countries are trying to minimize the negative effects wheras they are trying to benefit the positive effects in maximum. The result of these situation is the increasing global competition.One of the main results of the increasing economic and political effects of globalization is defined as the increasing ?Foreign Direct Investments? and developing and developed countries are improving the conditions to promote and attract foreign direct investments to invest in their countries. Regarding to these improvements, the competition among countries for foreign direct investments are increasing and the selection criteria by multi-national corporations for investment country are taking an important role.Based on this finding, this thesis includes the research on the theoretical base of the foreign direct investments together with the effects of foreign direct investments on economy and the decision factors for the country of investment. The main points researched in this thesis are the factors determining the attractiveness of the countries for foreign direct investments and why some countries have been seen more attractive by investors regarding to the analysis of the theoretic framework.As a result of the analysis made with 99 countries, the effects of comparative advantages, macroeconomic situation, business environment and effects of agglomeration economies are analyzed together with the identifying datasets on foreign direct investments? country selection for investment. A Foreign Direct Investment Index is composed for 2 index years, 2008 and 2011. Regarding the results, the strengths and weakness of developing countries like BRIC Countries and Turkey has been analyzed comparatively in 2008 and 2011 which gave possibility of consideration of 2008 Global Economic Crisis on foreign direct investments.