Otistik ve down sendromlu çocukların annelerinde depresyon ve durumluk-sürekli anksiyete düzeylerinin incelenmesi

Abstract

-119 ÖZET Bu çalışma, istanbul'da çeşitli özel Eğitim Kurumlarına devam eden, 0-19 yaş grubunda 40 otistik çocuk annesi, yine aynı kurumlara devam eden 40 down sendromlu çocuk annesi ile bu gruplara çocuk yaşlarına göre eşlenerek seçilen 40 gelişimsel ve zihinsel bozukluğu olmayan normal çocuk annesi olmak üzere toplam 1 20 denek üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma, otistik ve down sendromlu çocukların anneleri ile normal çocuklara sahip kontrol grubundaki annelerde depresyon ve durumluk sürekli anksiyete düzeylerinin belirlenmesi ve zihinsel özürün anneler üzerindeki duyusal etkilerinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Verilerin toplanmasında, deneklere Beck Depresyon ölçeği, Spielberger'in durumluk-sürekli anksiyete ölçeği ve tarafımızdan hazırlanan görüşme formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler İ.Ü. iktisat Fakültesi Haydar Furgaç Bilgi işlem Merkezinde değerlendirilmiş ve değerlendirmede; yüzde oran, ki-kare, Student-t testi kullanılmıştır. Çalışmamızın sonucunda, otistik ve down sendromlu çocuklardan oluşan gruplarda annelerin depresyon ve durumluk sürekli anksiyete puanları arasında120- istatiksel açıdan fark bulunmamıştır. Otistik grup ile normal çocukların annelerinden oluşan kontrol grubunun ve down sendromlu grup ile yine kontrol grubunun depresyon ve durumluk-sürekli anksiyete puanları arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Otistik ve down sendromlu grubun depresyon ve durumluk sürekli anksiyete puanlarının kontrol grubunun puanlarından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Özürlü çocuğun getirdiği problemlerle duygusal yönden başetmekte zorluk çeken annelerin oranı otistik ve down sendromlu grupta, zorluk çekmeyen annelerin oranına göre oldukça yüksektir. Fakat iki grubun depresyon ve durumluk sürekli anksiyete puanları karşılaştırıldığında gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Deney grubunda, zihinsel özürü öğrendikten sonra kendilerini yalnız ve çaresiz hisseden denek sayısı oldukça fazladır ve deneklerin büyük çoğunluğu sorunlarını hafifletecek sosyal kurumlar, sosyal dayanaklar bulamamışlardır. Bu araştırmanın sonucunda, zihinsel özürlü çocuğa sahip annelerde, yaşanılan zorluklara ve duygusal yüklenmelere bağlı olarak çeşitli problemler yaşandığı saptanmıştır. Ayrıca, ailelerin yaşadıkları problemleri aşmalarına yardımcı olacak sosyal kurumların yetersiz olduğu belirlenmiştir. Ailelere çocuklarının problemleri nedeniyle duydukları kaygı ve endişenin azaltılması ya da yok edilmesi yönünde verilecek psikolojik danışmanlık ve çocukların özürü-eğitimi-gelişimiyle ilgili aileleri aydınlatacak rehberlik çalışmalarının azlığı ve zorunluğu da belirlenmiştir.

121 SUMMARY This study has been achieved on totaly 120 subjects, being mothers of 40 Autistic children whose ages are ranging from 0 to 19, attending to various Private Training Institutes in İstanbul, and those of 40 down sendrome children also attending to the same institutes and those of 40 children who have no any developmental troubles, chosen by pairing according to the children's ages. The research was planned for the purpose of determining the levels of depression and State-Trait Anxiety on the mothers of children, in control group and of studying the emotional effects of mental disorder on mothers. For collecting the. data, the subjects have been subject to Beck Depression Scale, Spielberger State-Trait Anxiety inventory and the interview form prepared by us. The data in hand has been evaluated at Haydar Furgaç Data Processing Center of Istanbul University, Faculty of Economics and in the process of evaluating, percentage ratio, K-square, Student-t test have been used. As the result of our study, we have not found out any statistical difference between the points of depression and State-Trait Anxiety of mothers in groups-122- constituted by the children having autistic and down sendrome. A statisticaly meaningful difference between the points of State-Trait and depression of the control group formed of the mothers of normal children and the autistic group, as well as the down sendrome group and control group. The points of depression and State-Trait Anxiety of Autitic and Down Sendrome group are greater than those of control group. The ratio of the mothers who have difficulty in coping with the problems of the defective child emotionaly is very high compared with the ratio of those who have no any difficulty in autistic and down sendrome group. But, when the points of depression and State-Trait Anxiety of two groups are compared, we have not found out and statistically meaningful difference between the groups. In the study group, the number of subjects who feel themselves lonely and helpless after being aware of the mental disorder is very great and most of the subjects can not find any social institutes, social supports to extenuate their porblems. In conclusion, it has been determined that, mothers who have children bearing mental disorder, have different problems based on experienced difficulties and emotional loads. In addition, the number of social institutes to give assistance to the families in coping with their problems is insufficient. A psychological counsellign service to be given in order to minimize or to eliminate the anxiety and fear which families feel due to their childrens problems and the guidance studies to give information to the families regardin the disorder-education-development of the children are very seldom ann very necessary.