Bazı balık, midye ve karides türlerinin yağ asidi kompozisyonları ve kolesterol içeriklerinin gaz kromatografik incelenmesi

Abstract

ÖZET Polidoymamış w-3yağ asitlerinden eikozapentaenoikasit(EPA) ve dokozaheksaenoik asit (DHA), kardiyovasküler hastalıklara karşı yararlı etkileri nedeniyle hala güncelliklerini korumaktadır. Bu asitlerin yüksek miktarlarda sadece deniz kaynaklı besinlerde bulunması, bunlardaki lipit ve kolesterol miktarları ile yağ asidi kompozisyonlarının saptanmasını gerektirmektedir. Ancak bu şekilde uygun bir koruyucu diyetin düzenlenmesi mümkün olacaktır. Bu çalışmada ülkemizde tüketilen 10 balık, 2 karides ve 1 midye türünün toplam lipit miktarları ile gaz kromatografisi yardımıyla Silar-10C sütunla yağ asidi kompozisyonları ve 0V-17 sütunla kolesterol miktarları tayin edilmiştir. Bulunan toplam lipit, EPA, DHA ve kolesterol değerleri aşağıda görülmektedir.51 Levrek, sinarit, mercan, karagöz ve dil gibi dip balıklarının lipit miktarları düşük olduğundan bunların koruyucu diyet açısından fazla önemleri yoktur. Ancak tekir %10 lipit içeriğiyle bir istisna teşkil etmektedir. Midye ve karidesler yüksek miktarda EPA ve DHA içermelerine rağmen düşük lipit miktarları ve ordövr olarak az miktarlarda yenilmeleri nedeniyle, diyet bakımından önemli değildir. Ayrıca karidesler çok yüksek miktarda kolesterol içermektedir. Çok miktarda tüketilen hamsi, uskumru, istavrit ve sardalya balıkları yüksek lipit ve co-3 yağ asitleri içeriği nedeniyle koruyucu diyet bakımından en uygun olarak bulunmuştur. Çalışmada ayrıca örneklerden toplam lipit ekstraksiyonu ve yağ asitlerinin gaz kromatografik ayrılmaları ile ilgili problemler de tartışılmıştır.

SUMMARY Polyunsaturated co-3 fatty acids eicosapentaenoic acid (EPA) and docosahexaenoic acid (DHA) are still under interest because of their beneficial effects against the cardiovascular diseases. Since these fatty acids occur in high amounts only in seafoods, it will be necessary to determine their total lipid, cholesterol and the fatty acid composition, for recommendation of a suitable preven tive diet. In this study we have investigated the amount of total lipid and by GLC the fatty acid compositions on Silar-10C column, as well as cholesterol contents on OV-17 column in 10 fish, 2 shrimp and 1 mussel species, which are consumed in Turkey. The contents of total lipid, EPA, DHA and cholesterol has been found as follows.53 Except for tekir with 1 0% lipid contents the other ground fish species levrek, sinarit, mercan, karagöz, and dil with low lipid contents have not too much interest for preventive diet. Although the mussel and shrimps have EPA and DHA in high level, there have no dietary importance since they are eaten often as hors-d'oeuvre. In addition, the shrimps have the highest cholesterol content. The large consumed fish species hamsi, uskumru, istavrit, and sardalya with high lipid and co-3 fatty acids content are the most suitable for preventive diet. In this study we have also discussed the problem of the total lipid extraction from the marine samples and separation of the fatty acids with GLC.