Hiperkolesterolemik kişilerde serum lipid peroksitleri ve antioksidan sistem

Abstract

42 - ÖZET Serum kolesterol düzeylerindeki artış, ateroskleroz gelişmesinde anahtar rol oynamaktadır. Çalışmamızda serum kolesterol düzeyi 240 mg/dl'nin üzerinde olan hi- perkolesterolemik kişilerde serumda lipit peroksidasyonu ve antioksidan sistem incelendi. Bu amaçla, serumda endojen ve bakır tuzları ile uyarılan lipit peroksit düzeyleri çok doy mamış yağ asitleri, antioksidan aktivite, vitamin E ve C düzeyleri ölçüldü. Hiperkolesterolemik kişilerde, serum kolesterol düzeyi % 200 mg'ın altında olan kişilere göre; a) Serumda malondialdehit ve dien konjugatı düzeyleri arttı. b) Serumun lipit peroksidasyonuna duyarlılığı değişmedi. c) Çok doymamış yağ asitleri ile vitamin E ve C düzeylerinde artış bulundu. d) Serumun antioksidan aktivitesi değişmedi. e) E ve C vitamin düzeyleri kolesterol ve çok doymamış yağ asitleri başına he saplandığında, E ve C vitamini düzeylerinde göreceli bir azalma bulundu. Bu sonuçlara göre; a) Serum endojen lipit peroksit düzeyleri kolesterol düzeyleri ile paralel artış göstermektedir. Bu artışta hiperkolesterolemik kişilerde hem serum çok doymamış yağ asidi düzeylerindeki artma, hem de E ve C vitamini düzeylerindeki göreceli azalma so rumlu olabilir. b) Dien konjugatı ve/veya malondialdehit düzeyleri tayini, serumda lipit peroksi- dasyonunun varlığını göstermek için uygun ve yeterli yöntemlerdir. c) Hiperkolesterolemik kişilerde endojen lipit peroksit düzeyleri değişmesine rağ men, serumun lipit peroksidasyonuna duyarlılığının ve antioksidan aktivitesinin değişme mesi, bunların kolay etkilenen göstergeler olmadığını düşündürmektedir. Bu nedenle, bu yöntemlerin serumda lipit peroksidasyonunu ve antioksidan sistemi araştırmak için kulla nılabilecek uygun yöntemler olmadığı ileri sürülebilir.

- 43 - SUMMARY The increase in serum cholesterol levels plays a key role in the atherosclerosis process. In our study, the serum lipid peroxidation and the antioxidant system in hypercholesterolemia patients with cholesterol values above 240 mg/dl were investigated. For this reason, the serum endogenous lipid peroxide levels, the Cu induced susceptibility of serum to lipid peroxidation, the antioxidant activity, polyunsaturated fatty acids and vitamin E and C levels were studied. When hypercholesterolemia patients were compared with the ones who had cholesterol levels below 200 mg/dl; a) The serum malondialdehyde and diene conjugate levels have been found increased. b) The susceptibility of serum tu Cu2+ induced lipid peroxidation has not been changed. c) The vitamin E, C and polyunsaturated fatty acid levels have been found increased. d) The antioxidant activity of serum has not been changed. e) When vitamin E and C are defined per cholesterol and also per polyunsaturated fatty acids, a significant increase were observed in vitamin E and C levels. According to our results; a) The increase in serum cholesterol levels are in parallel with the increase in endogenous lipid peroxide levels. The increase in serum polyunsaturated fatty acid levels and the relative decrease in vitamin E and C may both play a role in this process. b) Methods used in the measurement of serum diene conjugate and/or malondialdehyde levels may be suitable and efficient for showing the existence of serum lipid peroxides.44 - c) Inspite of the fact that the endogenous lipid peroxide levels in hypercholesterolemia patients have been changed, the susceptibility of serum to lipid peroxidation and antioxidant activity have not changed. These parameters have been found to be hardly effected. For this reason, it can be concluded that these methods are not the suitable ones for investigating the serum lipid peroxidation and the antioxidant system.