Oksidan etkinin neden olduğu hücre hasarları ile yaşlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Çatışmamızda deneysel olarak oluşturulan oksidatif baskıya karşı hücrelerin ve hücre zarlarının duyarlılığını araştırmak suretiyle, yaşlanma ile antioksidatif potansiyelde meydana gelen değişiklikleri saptamak ve oksidan etkinin zar yapısındaki lipit ile proteinler üzerine olan etkilerini incelemek istedik. Bu amaçla çeşitli özellikleri nedeniyle eritrositleri model hücreler olarak, in vitro oksidatif baskı oluşturmak için ise kümen hsdroperoksiti model bileşik olarak kullandık. +2 Çalışmalarımızda, 1VÎDA düzeyleri ve Ca -ATPaz etkinliği oksidan hasarın indeksi olarak, eritrosit ve eritrosit zarlarının oksidan baskıya duyarlılığını göstermek üzere kullanıldı. Minimal düzeyde hemolîzi indükleyen oksidan baskıya karşı yaşlı bireylerin eritrositlerinin ft/sDÂ düzeylerinin değişmemesi ile +2 birlikte Ca -ATPaz etkinliğinin kontrol grubundan farklı inhibisyon göstermemesi, indüklenen oksidan baskıya karşı etkili bir savunma oluşturduğunu düşündürmektedir. Ancak, aynı baskılayıcı şartlar altında eritrositler yerine eritrosit zarlarının kullanılması ile SVİDA düzeylerinin artması ve +2 Ca -ATPaz etkinliğinin inlîibisyonunun kontrol genç gruba göre yüksek bulunması, yaşlı bireylerin eritrosit zarlarının oksidatif baskıya daha duyarlı olduğunu göstermektedir. Kemilüminesans ve Heinz body oluşumundan elde ettiğimiz bulgular eritrositlerden elde ettiğimiz sonuçları desteklediği gibi, yaşlı grubun eritrosit antioksidatif potansiyelinin 0.4-0.5 mM CumOOH konsantrasyonunda aşıldığı ve bu konsantrasyonda kemilüminesans oluşumunda kontrol gruba göre zamansal ve şiddet farkı oluştuğu gözlemlenmektedir. CumOOH'in peroksidatif etkisi ile oluşturulan oksidan baskıya, yaşlı bireylerin eritrositlerinin maruz bırakılması sonucu SDS-PAGE ve iki boyutlu ince tabaka kromatografisi çalışmaları ile eritrosit zarlarının protein ve lipitlerinde belirgin bir yapısal değişiklik bulunmamıştır. Bunun yanı sıra aynı baskılayıcı şartlar altındaki eritrosit zarlarının lipit profilinde önemli bir fark görülmemekle birlikte SDS-PAGE analizinde görülen yapısal değişiklikler kontrol gruptan farklı gözükmemektedir. Yaşlı bireylerin eritrosit detoksifıkasyon kapasitesine bilgi kazandırmak için yaptığımız çalışmalarda ise eritrositin kantitatif GSH yetersizliğine rağmen GSH konjugat transportunun kontrol grubtan farklı olmadığı görülmektedir. Çalışmamızda bildirilen bulgularla yaşlılıktaki prooksidan şartların etkilerinin bir kısmının görülmesinin mümkün olabileceğini umuyoruz. 54

SUMMARY In this study, our aim is to analyze the effect of oxidative stress onto cell membrane lipids, and proteins and to asses the antioxidative potential changes occuring during ageing by analyzing the sensivity of cells and cell membranes against experimentally produced oxidative stress. For that, due to its spesific properties we choose erythrocyte as a cell model and we used cumen hydroperoxide as In vitro oxidative strees source. MDA levels and Ca2+- ATPase activities were all taken as indices of erythrocyte and erythrocyte membranes vulnerabiities to oxidative stress. The fact that, in erythrocyte, MDA levels don't change under minimal level of oxidative strees hemolyzing activity and Ca2+- ATPase activity isn't inhibitted differentlly from the control group brings the conclusion that the defense mechanisms in aged people are sufficient However, under the same conditions, erythrocyte membranes show increased MDA levels and decreased Ca2+- ATPase activity when compared with the younger control group. Thus, aged people erythrocyte membranes are more vulnerable to oxidative stress. With chemiluminesence and Heinz body production studies we saw that 0.4 - 0.5 mWI concentrations of CumOOH was enough to overcome the antioxidative potential of aged group. Chemiluminesence production in these concentrations were significantly different from the control group. In SDS-PA6E and two dimensiol thin layer chromatography studies, they didn't show important morphological changesin both groups. We also tried to understand the erthyrocyte detoxification capacity in elderly. We observed the decreasing level in GSH, but there was no difference in GSH conjugate transport between control and elderly. 55