Ülkemizde yetiştirilen yerli kara ve Doğu Anadolu kırmızısı sığır ırklarının deri yapılarının histomorfolojik ve kimyasal yöntemlerle incelenmesi

Abstract

VI. ÖZET Bu araştırmada, 2 yaşlı 15 adet Yerlikara ve 15 adet Doğu Anadolu Kırmızısı boğa derisi kullanıldı. Bu derilerin boyun, omuz, karın ve kuyruk bölgelerinden alınan örnekler histomorfolojik ve kimyasal yöntemlerle incelenerek karşılaştırıldı. Histolojik incelemeler için kesimden hemen sonra alınan deri örnekleri tamponlanmış formol ve formol-salın eriyiklerinde tesbıt edildi. Parafın bloklar hazırlanarak alınan kesitlere Crossman'ın modifikasyonu ile üçlü boyama (Trıcrome), Gümüşleme-Anilin-Orcein, Mayer'in PAS-Haemalaun, Ayoub Shklar'm Acıd fuchsin ve Anilin blue -Orange -G, Unna-Pappenheim'ın Methyl Green-Pyronin boyalan uygulandı. Derinin morfolojik özellikleri klasik bilgilerle uyum içerisinde izlenmiştir. İncelenen yapısal özellikler ve ırklara göre saptanan histometrık farklılıklar ise şunlardır : 1. Epidermisin ortalama kalınlığı Yerli Kara'da 49.65 u Doğu Anadolu Kırmızısında 55.59 u'dur. Irklar arasında omuz ve karın bölgelerindeki fark istatıstıkı açıdan önemlidir (p < 0.05). 2. Str. papillarenin ortalama kalınlığı Yerli Kara'da 872.49 u Doğu Anadolu Kırmızısı'nda 986.19 u'dur. Irklar arasında omuz ve karın bölgelerindeki fark litatıstıkı açıdan önemlidir (p < 0.05). 3. S:r. retikularenin ortalama kalınlığı Yerli Kara'da 3402.72 u Doğu Anadolu Kırmızısı'nda 3942.96 u'dur. Irklar arasındaki fark istatistiki açıdan önemsizdir. 4. Total derinin ortalama kalınlığı Yerli Kara'da 4324.87 u Doğu Anadolu Kırmızısı'nda -¦584.75 u'dur. Irklar arasındaki fark istatistiki açıdan önemsizdir. 5. Total den kalınlığı içensinde epidermis oranı Yerli Kara'da % 1.23 Doğu Anadolu Kırmızısı'nda % 1.24'dür. 6. Total deri kalınlığı içensinde str. papillarenin oranı Yerli Kara'da % 20.98 Doğu.Anadolu Kırmızısında % 21 62, str. retikuîarenin oranı ise Yerli Kara'da °c 77.79 Doğu.Anadolu Kırmızısında °o 77. 14'dür. 7. Kollagen iplik savılan Yerli Kara'da mm2 'de 1086.51 - 6778.18 Doğu Anadolu Kırmızısı'nda mm: 'de 1 101.SS - 6S08.85 arasındadır. Irklar arasındaki fark istatistiki açıdan önemsizdir. 8. Kollagen iplik kalınlıkları Yerli Kara'da `.18 - 63.82 u Doğu Anadolu Kırmızısı'nda 5 58 - 51.07 u arasındadır. 5. katman haricindeki diğer bütün katmanlarda ırklar arasındaki fark istatistiki açıdan önemlidir (p < 0.05).9. Elastik iplik sayıları Yerli Kara'da mm2 'de 155.10 - 870.47 Doğu Anadolu Kırmızısı'nda 90. 2S - 637.88 arasındadır. Irklar arasında bütün bölgelerde izlenen fark istatistik: açıdan önemlidir (p < 0.05). 10. Elastik iplik kalınlıkları Yerli Kara'da 1.10 - 2.50 u Doğu Anadolu Kırmızısında 0.99 - i. 75 u arasındadır. Irklar arasında bütün bölgelerde izlenen fark istatistıki açıdan önemlidir (p < 0.05). 11. Primer follikullerın mm2 'deki sayıları Yerli Kara'da 7.35 Doğu Anadolu Kırmızısı'nda ortalama 7.12 olarak ölçülmüştür. Sekunder follikullerın mm2 'deki sayılan Yerli Kara'da 23.61 Doğu Anadolu Kırmızısında ortalama 22.87 olarak bulunmuştur. Irklar arasındaki fark istatistik] açıdan önemsizdir. 12. Primer follikullerın çaplan ortalama Yerli Kara'da 104.30 u Doğu Anadolu Kırmızısında 107 52 u olarak ölçülmüştür. Sekunder folliküllerin çaplan Doğu Anadolu Kırmızısında ortalama 55.51 u iken, Yerli Kara'da 57.30 u olarak bulunmuştur Irklar arasındaki fark istatistıki açıdan önemsizdir. 13. Kimyasal analizler sonucu derinin bileşiminindeki ortalama nem oranı Yerli Kara'da % 67.45 Doğu Anadolu Kırmızısı'nda % 66.92 olarak saptanmıştır. Irklar arasındaki fark istatistıki açıdan önemsizdir. 14. Derinin bileşiminindeki ortalama yağ oranı Yerli Kara'da % 1.27 Doğu Anadolu Kırmızısı'nda % 2 12 olarak bulunmuştur. Irklar arasındaki fark istatıstiki açıdan önemlidir (p < 0.C5). 15. Derinin bileşiminindeki ortalama kül oranı Yerli Kara'da % 2.27 Doğu Anadolu Kırmızısı'nda % 2 22 olarak saptanmıştır. Irklar arasındaki fark istatıstiki açıdan önemsizdir. 16. Derinin bileşiminindeki ortalama kollagen oranı ise Yerli Kara'da °/o62.78 Doğu Anadolu Kırmızısında °o 56.05 olarak bulunmuştur. Irklar arasındaki fark istatıstiki açıdan önemlidir t p < 0.05).

VII. SUMMARY In this study, two years old 15 Anatolian Black bulls and 15 East Anatolian Red bulls' skins were used. The skin samples which were taken neck, shoulder, abdomen and tail region were examined by histological and chemical methods and obtained data were compared in each other. Skm samples were fixed in buffered formaline and formaline-salm solution for histological investigations. The sections which were taken prepared paraffin blocks, were stained by using Crossman's modification of Mallory's (Tncrome), Silver-Orcein- Anilin Blue. Mayer's PAS-Haemalaun. Ayoub Shklar's Acid Fuchsin-Anilm Blue-Orange G stain, Unna-Pappenheim's Methyl Green-Pyronm stains. The morphological characters of the examined skin were shown similarities to the other authors' observations. Investigated structural characteristics and the histo metrical differences between the races were as follows : 1. The average thickness of the epidermis were 49.65 u for Anatolian Black bulls, 55.59 u for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was significant (p < 0.05) statistically for shoulder and abdomen regions. 2. The average thickness of the str. papiilare were 872.49 u. for Anatolian Black bulls, 986.19 u for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was significant (p < 0.05) statistically for shoulder and abdomen regions. 3. The average thickness of the str. reticulare were 3402.72 /i for Anatolian Black bulls, 3942.c6 u for East Anatolian Red bulls. Statistical difference between the races was not significant. 4. The average thickness of the total skin were 4324.87 u for Anatolian Black bulls, 4984. ~5 u for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was not significant statistically. 5. Thickness percentage of epidermis in total thickness of the skin were 1.23% for Anatolian Black bulls, 1.24° o for East Anatolian Red bulls. 6. Thickness percentage of str papülare m total thickness of the skin were 20.98% for Anatolian Black bulls, 21.62% for East Anatolian Red bulls, percentage of str. reticulare were 77.79% for Anatolian Black bulls. 77.14% for East.Anatolian Red bulls. 7. Number of collagen fibres were between 1086.51 - 6~78.18 in mm2 for Anatolian Black bulls. 1101.88 - 6818.85 m mm2 for East Anatolian Red bulls. Statistical difference between the race:? was not significant.8. Thick- ess of collagen fibres were measured between 7.18 - 63.82 u for Anatolian Black bulls. 5.58 - 51.07 u for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was significant (p < 0.05) statistically for all regions except 5th layers. 9. Numbers of elastic fibres were between 155.10 - 870.47 in mm2 for Anatolian Black bulls, -0.28 - 637.88 in mm2 for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was significant (p < 0.05) statistically for all regions. 10. Thickness of elastic fibres were between 1.10 - 2.50 u for Anatolian Black bulls, 0.99 - 1.75 u for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was significant (p < 0.05) statistically for all regions 11. The average number of primary follicles in mm2 were obtained 7.35 for Anatolian Black bulls. 7.12 for East Anatolian Red bulls. Number of seconder follicles in mm2 were found 23.61 for Anatolian Black bulls. 22. S`7 for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was not significant statistically. 12. The average diameter of primary follicles were measured 104.30 u for Anatolian Black bulls. 107.52 u for East Anatolian Red bulls. While diameters of seconder follicles were 57.30 u for Anatolian Black bulls, it were found 55.51 u for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was not significant statistically 13..As a result of chemical analysis, the rates of humidity in skin were found 67.45% for Anatolian Black bulls, 66.92% for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was not significant statistically. 14. The rates of fat were 1.27° o for.Anatolian Black bulls, 2.12% for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was significant (p < 0.05) statistically. 15. The rates of ash were 2.27% for Anatolian Black bulls, 2.22% for East Anatolian Red bulls. The difference between the races was not significant statistically 16. The rates of collagen were 62.78% for.Anatolian Black bulls. 56.05% for East.Anatolian Red bulls. The difference between the races was significant (p < 0.05) statisncally