Broilerlerde sıcak stresine karşı vitami C ve sodyum bikarbonat uygulamalarının performans üzerine etkileri

Abstract

ÖZET Bu araştırma kafeste yetiştirilen etlik piliçlerin içine sularına farklı düzeylerde yalnızca askorbik asid konması ve içme sularına konulan askorbik asid ile birlikte yemlerine NaHCC^ ilave edilmesinin yaz aylarında yem tüketimi, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma, ölüm oranlan ve karkas ağırlığına etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada günlük 980 adet Erbro ırkı etlik civciv kullanılmış ve dişi - erkek ayırımı yapılmayan 7 grup oluşturulmuştur. Böylece her grupta 140 civciv bulundurulmuştur. Civcivlere 1. günden 10. güne kadar 3100 kcal./kg. metabolize olabilir enerji ve % 24 ham protein,11. günden 21. güne kadar 3100 kcal./kg. metabolize olabilir enerji ve % 22 ham protein, 22. günden 38. güne kadar 3200 kcal./kg. metabolize olabilir enerji ve % 20 ham protein, 39.günden 45. güne kadar 3200 kcal./kg. metabolize olabilir enerji ve % 18 ham protein içeren yemler ad libitum olarak yedirilmiştir. 1. gruba (kontrol grubu) NaHCQj içermeyen yem ve AA içermeyen su ; 2. 4. ve 6. gruplara NaHC03 içermeyen yem ile birlikte sırasıyla % 0.05, % 0.1 ve % 0.15 askorbik asid içeren içme suyu ; 3., 5. ve 7. gruplara % 0.5 NaHCC*3 içeren yem ile sırasıyla % 0.05, % 0. 1 ve % 0. 15 askorbik asid içeren içme suyu ad libitum verilmiştir. Araştırmada kullanılan civcivlerin canlı ağırlıkları başlangıçta, 7., 14., 21., 28., 35., 42. ve 45. günlerde saptanmıştır. Denemenin 45. gününde her gruptan eşit ağırlıkta 20 piliç kesilerek sıcak karkas ağırlıkları ve randımanları saptanmıştır. Kontrol grubuna göre bütün gruplar için canlı ağırlıklar arasındaki farklar istatistiksel olarak önemli ( p<0.01 ) bulunmuştur. Karkas ağırlıkları arasındaki arklar ise istatistiksel olarak önemsiz ( p>0.05 ) bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre yem tüketimi, yemden yararlanma ve ölüm oranlarında iyileşmeye eğilim görülmektedir. Sonuç olarak broyler rasyonlarına yaz sıcaklarında % 0.5 düzeyinde NaHCC>3 ve içme sularım askorbik asid katılmasının etlik piliç performansını ilerletmeye meylettiğini söylemek mümkündür.

SUMMARY This research was conducted to determine the effect of different levels only ascorbic acid supplementation with drinking water and 0.05 % NaHC03 in broiler rations on feed consumption, live weight, feed conversion, mortality rate and carcass weight. In the experiment day - old 9S0 uraexed Erbro broiler chicks were used. Seven experimental groups were formed. All groups consumed feed containing 3 100 kcal / kg metabolizable energy and 24 % crude protein between 1* and 10* days, 3100 kcal / kg metabolizable energy and 22 % crude protein between 1 1* and 21* days, 3200 kcal /kg metabolizable energy and 20 % crude protein between 22* and 38* days, 3200 kcal /kg metabolizable energy and 18 % crude protein between 39* and 45* days as ad libitum. Control group consumed containing, neither NaHCQ3 in the ration nor ascorbic acid in the water. 2*, 4* and 6* groups consumed ration without NaHC03 and drinking water containing % 0.05, % 0. 1 and % 0. 15 ascorbic acid respectively.3*, 5* and 7* groups consumed ration cordoning 0.5 % NaHCOs and drinking water containing % 0.05, % 0.1 and % 0.15 ascorbic acid, respectively. Birds live weight were recorded at the beginning, and then 7*, 14*, 21*, 28*,35*, 42* and 45* days of the experiment. The difference of live weight at 45* day were statistically significant among treatments (p<0.01). In each group 20 birds were slughtered on the 45* day. At the slaughter, the difference of warm carcass weight were not statistically significant ( p>0.05 ). The results obtained at the end of this experiment showed that NaHCQj and / or ascorbic acid supplementation has a positive effect on feed consumption, feed conversion and mortality rate of broilers. In conclusion, adding of NaHCOs at the level 0.5 % in broiler rations and ascorbic acid supplying in drinking water tend to increase broiler performance under hot summer.