Yapay döllenme, taşıyıcı annelik ve soybağına ilişkin hukuki sorunlar

Abstract

ÇalıĢmamızda öncelikle doğal yöntemle çocuk sahibi olamayan yahutdünyaya getirecekleri çocukta herhangi bir genetik hastalığın var olup olmadığınıöğrenmek isteyen bireylerin baĢvurdukları yapay döllenme teknikleri incelenmiĢtir.Bu teknikler incelenirken kimlerin yapay döllenmeye baĢvurabileceği, donör birkadın veya erkeğin üreme hücreleri kullanılarak gerçekleĢen yapay döllenme sonrasıdoğan çocuğun soybağının kime bağlanacağı gibi hususlarla ilgili mevcut ve olmasıgereken yasal düzenlemelere yer verilmiĢtir. Ayrıca dondurulmuĢ embriyolarüzerinde gerçekleĢen deneysel araĢtırmalar ve genetik hastalıkların tanısındakullanılan testler incelenmiĢ; bu testler sonucu hasta veya özürlü olarak görülenembriyoların ayrıĢtırılmasının biyoetik açıdan yol açtığı tartıĢmalara yer verilmiĢtir.Söz konusu tartıĢmaların devamı niteliğinde olan kiĢiliğin baĢlangıç anı sorunsalıfarklı görüĢler ıĢığında irdelenmiĢtir. Son olarak ise taĢıyıcı annelik kavramı üzerindedurulmuĢ; taĢıyıcı annelik sözleĢmelerin hukuki niteliği, bu uygulama sonucudünyaya gelen çocuğun soybağı sorunu ve bu soruna karĢı farklı ülkelerin çözümleriemsal davalar yoluyla aktarılmaya çalıĢılmıĢtır.Anahtar Kelimeler : Yapay Döllenme, TaĢıyıcı Annelik, Soybağı, Genetik Tanı,Embriyo, KiĢiliğin BaĢlangıcı.

The objective of this study is to demonstrate artificial inseminationtechniques applied by parents who can't have children via natural ways or those whowish to find out whether their child to be born suffers from a genetic disease alongwith current bioethical debatest here on. While analyzing these techniques, currentregulations regarding the determination of paternity by operating on reproductivecells of a donor are argued in consideration of normative analysis. Inaddition, ourresearch puts for the current bioethical debates regarding embryos election bydiagnostic tests conducted on frozen embryos in order not to face disease dordisabledembryos. These arguments are especially related to the question of the beginning oflegal personality. Finally, the concept of surrogate motherhood is explained havingregard to the legality of surrogacy contracts and paternity problems in comparisonwith foreign law.Key Words : Artificial Ġnsemination, Surrogate Motherhood, Paternity, GeneticDiagnosis, Embryo, Beginning of Legal Personality.