Gerçek olmayan vekâletsiz iş görme ve menfaat devri yaptırımı

Abstract

Çalışmanın konusu gerçek olmayan vekâletsiz iş görmedir. Gerçek olmayan vekâletsiz iş görme ile hukuka aykırı bir fiil ile bir başkasına ait iş görmek suretiyle o kişinin hakkını ihlal etmek ve bunun sonucunda bir menfaat elde etmek kastedilmektedir (Türk Borçlar Kanunu m. 530; BGB § 687/II; OR Art. 423). Türk Borçlar Kanunu'nda var olan genel düzenlemeye ek olarak, gerçek olmayan vekâletsiz iş görmenin kira hukuku, ortaklıklar hukuku, haksız rekabet gibi pek çok uygulama alanı vardır. Çalışmanın amacı gerçek olmayan vekâletsiz iş görmenin teorik temellerini belirlemek ve uygulamada ortaya çıkan sorunlara çözüm önerileri getirmektir. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle gerçek olmayan vekâletsiz iş görmenin Roma hukukunda tarihi gelişimi inceleme konusu edilmiştir. Ardından, sorumluluğun şartları, sonuçları ve asıl yaptırım olan menfaat devri incelenmiştir. Son olarak ise gerçek olmayan vekâletsiz iş görmenin uygulama alanları üzerinde yoğunlaşılmıştır.

The subject of the thesis is false agency without authority. False agency without authority refers to the situation where the business is conducted in the agent's interest (Turkish Code of Obligations Art.530; BGB § 687/II; OR Art.423). In addition to general rule in the Code of Obligations, the concept of false agency without authority is commonly used in several other legal areas such as protection of personal rights, intellectual property rights, unfair competition and tenancy law.This study lays down a theoretical basis for the concept and to develop solutions for the problems encountered in practice by comparing the provisions concerning false agency without authority in national Codes and the doctrine. To this end, historical basis and concept of false agency without authority is explained within first chapter. The following chapter is devoted to the main remedy, namely, disgorgement of profits. Finally, the last chapter of the study focuses on specific areas of application of false agency without authority and disgorgement of profits.