Ahmet Paşa Divânı`ndaki soyut kavramlar

Abstract

Tezimizin konusunu XV. yüzyıl Divân şiirinin önemli şairlerinden Ahmet Paşa'nın Divânı'ndaki soyut kavramlar teşkil etmektedir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Ahmet Paşa'nın hayatı, sanatı, eserleri hakkında bilgi verilen birinci bölüm; tezkireler ve muhtelif araştırmalar birleştirilerek oluşturulmuştur. Soyut kavramların incelendiği ikinci bölüm için Divân birçok kez okunmuş, soyut kavramlar fişlenmiş, alfabetik olarak tasnif edilmiş, kavramların sözlük anlamları verildikten sonra şair tarafından Divân'da kaç kez kullanıldığına yer verilmiş, her bir kavramın benzetileni, sıfatı, maddeler halinde yine alfabetik olarak sıralanmış, bir, bazen iki beyit örnek alınarak beyitler açıklanmış, hangi açıdan benzetmeye konu olduğu üzerinde durulmuştur. Beyitlere kolayca ulaşılabilmesi için de beytin altına Divân'da kaçıncı şiir olduğu, beyit numarası, hangi sayfada geçtiği yazılmıştır. Benzetmelerin yapıldığı bütün beyitlere yer vermek mümkün olmadığından kalan soyut kavramların geçtiği beyit ve sayfa numaraları üçüncü bölümde verilmiştir. Bu bölümde yapılan soyut kavramların tespiti, nerelerde, nasıl, ne manada kullanıldığının izahıdır. Bunun için de bizi şairin dünyasına götürmeleri, şiirlerin anlaşılmasının sağlanması için daha önce bu alanda oluşturulan eserler incelenmiştir. Bibliyografyadaki eserler çalışmanın ilerlemesine vesile olmuşlardır. Üçüncü bölümde benzeyen- kendisine benzetilen ve kendisine benzetilen- benzeyen tablosu çıkarılarak Divân'daki bütün soyut kavramların geçtiği beyitlere kolayca ulaşılması sağlanmış, şairin hangi benzeyeni kaç kez kullandığı, hangi benzetilenin hangi soyut kavram için seçildiği tabloda ayrıntılı olarak verilmiştir. Sonuç bölümünde çalışmanın kısa bir değerlendirilmesi yapılmış, şairin şiir anlayışı ve soyut kavramların işlenişi hakkında bilgi verilerek çalışma sonlandırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Ahmet Paşa, Divân, soyut kavramlar, benzeyen, kendisine benzetilen

Subject matter of our thesis involves the abstract concepts in divan of Ahmet Pasha who is one of the prominent figures in XV. century Ottoman poetry. The work consists of three parts. The first part that gives information on Ahmet Pasha's life and his works is produced by merging official papers and various researches. For the second part in which the abstract concepts are reviewed, divan is read multiple times, concepts are alphabetically indexed, how many times they are used in divan by the poet are mentiend after literal definitions of the concepts are given, one -and sometimes two- couplets explained as examples, in what way the similes used are discussed. In order to make it easier to find those couplets, the title of the poem, the number of the couplets and pages are included under these couplets. As it was impossible to include all the couplets with similes, the remaining couplets and pages' numbers that cover abstract concepts are integrated to the third part. What has been done on that part is, determination of the abstract concepts and explanation of where, how and in which sense they are used. On this purpose, for taking ourselves to the inner world of the poet, for making it possible to understand the poems, previous works in the same field are reviewed. The works mentioned in bibliography conduced to the progress of this study. In the third part, the resembling and the resembled expressions are given in a chart to make it easier to see all the couplets with abstract concepts in the divan. Which resembling is used how many times and which resembled is chosen for which concept by the author are explained in details in the chart. In the conclusion part, the study is briefly evaluated, the poet's understanding of poetry and procession of abstract concepts are explained and thus, the work is completed Key words: Ahmet Pasha, Divân, abstract concepts, the resembling and the resembled expression