Rûşenî-Nâme: Şerh-i Ebyât- ı Rûşenî (İnceleme – metin)

Abstract

Rûşenî-nâme: Şerh-i Ebyât-ı Rûşenî olarak adlandırılmış bu çalışma, 15. yüzyıl mutasavvıf şairlerinden olan Mevlânâ Dede Ömer Rûşenî′nin Dîvân′ında yer alan `olmaz` redifli şiirin şerhini içeren iki nüshayı kapsamaktadır. İlk Türkçe şerhlerden biri olan bu eserin nüshalarından biri Süleymaniye Kütüphanesi (Reşid Efendi, nr. 390)'nde Şerh-i Ebyât-ı Ömer Rûşenî adıyla, diğeri ise Milli Kütüphane (Yazmalar Bölümü, nr. Yz A 637-3)'de Eş΄ār adıyla kayıtlıdır. Bu tezin giriş kısmında şerh kelimesi ve şarihin izlediği yöntem hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, Mevlânâ Dede Ömer Rûşenî'nin hayatı, tarikatı ve eserleri hakkında bilgi verilip ikinci bölümde eser, dil, anlatım ve muhteva yönünden değerlendirilerek incelemeye tabi tutulmuştur. Üçüncü bölümde metin transkripsiyonlu olarak verilmiş ve metnin daha iyi anlaşılmasını sağlamak için seçme sözlük verilmiştir.Bu çalışmayla; çok az olan ilk dönem şiir şerhlerinden biri daha ortaya konmuştur.

This study, named Rûşenî-nâme: Şerh-i Ebyât-ı Rûşenî, involves two copies of the comment which is the poem with the rhyme of `olmaz` in Divan written by the poet Dede Omer Ruseni. This comment is one of the first Turkish comments. One of the copies is registered with the name `Şerh-i Ebyât-ı Ömer Rûşenî` in Süleymaniye Kütüphanesi (Reşit Efendi nr. 390) and the other one is registered with the name Eş'âr in Milli Kütüphane (Yazmalar Bölümü, nr. Yz A 637-3). In the introduction of this thesis, the word comment explained and given information about the method of the commentator. In the first part, there is information about the life, religious order and works of Mevlana Dede Omer Ruseni and in the second part, the work is analysed in terms of the content and evaluated interms of language and expression. In the third part, the text is given with the transcription and there is also an eclectic dictionary to clarify the meaning of the text. With this study, one more example of poem comments which can be said they were less in number in the first period is presented.