Faaliyet tabanlı maliyetleme yöntemi ve faaliyet tabanlı sapma analizlerinin bir üretim işletmesi üzerinde uygulanması

Abstract

İşletmelerin başarısı yöneticilerinin doğru bilgiye sahip olmaları ve doğru kararlar almaları ile yakından ilişkilidir. Dünyada ve ülkemizde gelişen ve değişen ekonomik koşulların sonucu olarak yöneticilerin ellerindeki bilgileri kullanarak karar almak için sahip oldukları süre ve hata yapma payları giderek azalmaktadır. Değişen bu koşullar üretim yapmakta olan işletmelerin yöneticileri için de geçerlidir. Artan rekabet ortamında üretim yapan işletmelerin varlıklarını sürdürebilmeleri için hem gerçeğe en yakın maliyet bilgilerine sahip olmaları hem de maliyet bilgilerini kullanarak yaptıkları planlamanın, karar almanın ve maliyet kontrolünün etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, ilk olarak işletme yöneticilerinin belirtilen bu amaçlar doğrultusunda daha doğru bir birim maliyet bilgisine sahip olmaları amacıyla faaliyet tabanlı maliyet yönteminin üretim işletmelerinde nasıl uygulanabileceği ve uygulanması neticesinde nasıl sonuçlara ulaşılabileceği araştırılmıştır. Çalışmanın ikinci amacı ise sahip olunan maliyet bilgileri ile olması beklenen maliyet bilgilerinin karşılaştırılarak, farklılıkların nereden kaynaklandığı hususunda işletme yöneticilerine yol gösterebilecek bir yöntem olan faaliyet tabanlı sapma analizlerinin üretim işletmelerinde nasıl uygulanabileceği hakkında bilgi vermektir.Anahtar Kelimeler: Maliyet Muhasebesi, Faaliyet Tabanlı Maliyetleme, Faaliyet Tabanlı Sapma Analizleri

The success of a business is closely related to the accurate information of its managers and right decisions made by those managers. As a result of the developments and changes in the economic conditions in the world and our country, time limitation and error margins of the managers who use the information available to them, have become smaller. These changing conditions are also affecting the managers of manufacturing companies. The survival of the manufacturing companies heavily depends on both accurate cost information and planning, decision making and cost controlling in an effective manner based on those information. In this study, in accordance with the aforementioned goals, it was first examined how the activity based costing system can be implemented in manufacturing companies in order to obtain accurate cost information and what kind of outcome can be reached. The second purpose of this study is, by comparing existing cost information to the expected cost information, to provide information about how the activity based variance analyses, which is a method that can help the managers in identifying source of variances, can be implemented in manufacturing companies.