19. yüzyılda bir sanayileşme stratejisi olarak uluslararası fuarlar: Osmanlı örneği

Abstract

Çalışmada Sanayi Devrimi sonrasında farklı bir boyut kazanarak uluslararasıhale gelen fuarların, Osmanlı sanayi stratejilerine etkisi çok yönlü olarakaraştırılmıştır. Bu Bağlamda Osmanlı sanayileşme politikalarının oluşum veuygulamalarında, uluslararası fuarlara katılım tecrübesinin payı irdelenmiştir.Dönemin aydın ve yöneticilerinin mahallî ve uluslararası fuarlara ilişkin görüşleri deyansıtılmış; bu çerçevede panayırdan fuara dönüşümün tarihsel süreci ile Osmanlısanayileşmesinin gözden geçirilmesi gerekli görülmüştür.Osmanlı İmparatorluğu'nun uluslararası fuarlarda teşhir ettiği ürünler ileyaptığı tanıtım aktiviteleri de verilmeye çalışılmış, yabancıların Osmanlı ürünlerineilişkin tepki ve görüşleri de aktarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca dönemin Osmanlıbasınında fuarlar hakkında yayınlanan haberler ile Osmanlı Devleti adına fuarlarakatılanların görüş, yorum ve incelemelerini içeren eserlerde vurgulanan Osmanlı fuarperspektifinin izi sürülerek, Osmanlı sanayileşme stratejileriyle bağlantılarıaraştırılmıştır.Fuarların Osmanlı üretimine etkisi, Hükümetin İmparatorluk çapında yürürlüğekoyduğu sergi düzenlenmesini teşvik politikasıyla birlikte ele alınmış ve bubağlamda sanayileşme ve kalkınma üzerinde fuarların etkileri incelenmiştir. İlaveteniş dünyasının gözüyle fuarların üretim için ifade ettiği anlam irdelenmiş veuluslararası fuarlara katılımda uygulanan teşvikler ile fuar organizasyonundakullanılana finansman yöntemleri araştırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Osmanlı, fuar, sergi, panayır, sanayileşme.

In the paper, the impact of the trade fairs to the ottoman industrial strategies is studied with details, especially after the new international dimension of the fairs after the industrial revolution. On that context, the influence of the experience to participate to international fairs is analized concerning the formation and applications of the Ottoman industry policy. Besides, the opinions about the local and international fairs of the intellectuals and administrators of the period are also shared. The historical process of the tranformation of the kermess towards fairs and the Ottoman industrialization were necessarily studied.The products exhibed by the Ottoman Empire on that international fairs, as well as its promotion activities were also shown. In the same framework, the reactions and points of views of the foreigners towards the Ottoman products were exposed. The Ottoman fair perspective and its implication to the Ottoman industrialization strategies were analized based on the works of comments, studies and researchs of the participants appointed by the Ottoman Empire and the infos on fairs published in the newspapers.The impact of the fairs on the Ottoman productivity is taking into consideration with the governmental exhortation policy for the realization of exhibitions around the Empire allowing the study of the impacts of the fairs on industrialization and development. In addition, the meaning of the fairs on production upon the point of views of business men were analysed, the application of the incitements concerning the participations to the international fairs, the finance methods for the fair organisations were also in the research. Key words: Ottoman, fair, exhibition, kermess, industrialization