Sıçan ve bıldırcınlarda yem kısıtlaması ve açlığın bazı kan parametreleri ve sekum florası üzerine etkilerinin incelenmesi

Abstract

8. ÖZET Sıçan ve Bıldırcınlarda Yem Kısıtlaması ve Açlığın Bazı Kan Parametreleri ve Sekum Florası Üzerine Etkilerinin İncelenmesi Bu çalışma erkek 68 adet Sprague Dawley sıçan ve 68 adet Japon bıldırcınında açlık ve yem kısıtlamasının vücut ağırlığı, sekum ağırlığı, pH'sı ve mikroflorası ile kanda bazı biyokimyasal değişkenler üzerine etkilerini araştırmak amacıyla gerçekleştirildi. Bu amaçla dört deney yapıldı. İki deneyde üç günlük açlık ve yem kısıtlamasının, diğer iki deneyde ise 28 günlük yem kısıtlamasının etkileri iki türde de değerlendirildi. Yem kısıtlamaları için ayrıca sekizer hayvanda ad libitum yem tüketimleri her haftanın sonunda gram canlı ağırlık için ortalama günlük yem tüketimi olacak şekilde belirlendi ve deney gruplarındaki hayvanlara ad libitumun %20, %40 ve %60'ı oranında kısıtlama uygulandı. Hayvanlar deney sonunda tartıldı ve kan alımından sonra ötenazi edildiler. Daha sonra aseptik koşullarda sekum içerikleri toplandı, sekum pH'sı belirlendi ve sekum içeriğinde bazı bakteri gruplarının mikrobiyolojik kültürleri yapıldı. Ayrıca sekumlar yıkanarak, kurutma kağıdı ile kurutuldu ve tartıldı. Sekum içeriğinde total aerob, total anaerob, lactobacilli, coliform ve sülfit indirgeyen bakteri sayılan belirlendi. Kan plazmasında glikoz, trigliserid, kolesterol, total protein, albumin, üre, ürik asit, kreatinin ve amonyak konsantrasyonları ile ALT ve AST enzim aktiviteleri saptandı. Serumda ise Na, K, Cl iyon konsantrasyonları belirlendi. Üç gün süreli iki deneyde açlık ve yem kısıtlamalarının etkilerinin farklı olduğu görüldü. Ayrıca iki türün girişimlere verdiği yanıt da belirgin şekilde farklıydı. Her iki türde ortalama vücut ağırlıkları açlık, %40 ve %60 yem kısıtlaması gruplarında belirgin şekilde azaldı. Sıçanlarda yem kısıtlaması gruplarında plazma üre konsantrasyonu, açlık grubunda ise amonyak konsantrasyonu azaldı. Bıldırcınlarda, sıçanlardakinin aksine, açlık nedeniyle plazma glikoz, kreatinin ve serum sodyum düzeyleri artarken, üç günlük yem kısıtlamasının incelenen biyokimyasal değişkenlere herhangi bir etkisi olmadı. Sekal değişkenler iki türde de yem kısıtlamasından etkilenmezken bazı sekal değişkenler açlıktan etkilendi. Aç bırakılan sıçanların ortalama sekum ağırlığı %20 ve %40 yem kısıtlaması gruplarına göre daha düşük ve ortalama sekum pH'sı ise daha 77yüksekti. Ayrıca aç bırakılan sıçanlarda sekal içeriğin pH'sı kontrol grubuna göre önemli düzeyde yüksekti. Buna karşın bıldırcınlarda sekum ağırlığı açlıktan etkilenmedi. Sıçanlarda açlığa bağlı olarak total anaerob ve lactobacilli sayısı azalırken, bıldırcınlarda sadece total aerob sayısının kontrol, %20 ve %40 yem kısıtlaması gruplarına göre artış gösterdiği saptandı. Yirmisekiz günlük yem kısıtlamasının etkileri de diğer iki deneyde olduğu gibi iki türde farklıydı. %60 yem kısıtlaması grubundan 3 sıçan ve 4 bıldırcın 28. günden önce öldü. Sıçanlarda kontrol ve %20 yem kısıtlaması gruplarında deney süresince ortalama vücut ağırlığı artarken diğer iki grupta azaldı. Yemin %40 ve %60 kısıtlandığı gruplarda vücut ağırlığı başlangıç vücut ağırlığına göre sırasıyla %16 ve %40 azaldı. Buna karşın bıldırcınlarda ortalama vücut ağırlıkları tüm yem kısıtlaması gruplarında belirgin şekilde azalma gösterdi. Sıçanlarda %60 yem kısıtlamasında total protein, albumin, glikoz ve kolesterol düzeyleri azalırken üre, ürik asit, ALT ve AST konsantrasyonları arttı. Bunun aksine %60 yem kısıtlaması uygulanan bıldırcınlarda sadece amonyak konsantrasyonunu arttı, kısıtlamanın diğer değişkenlere etkisi ise önemsizdi. Genelde sıçan ve bıldırcınlarda %20 ve %40 yem kısıtlaması biyokimyasal değişkenleri etkilemedi. Sadece %40 yem kısıtlaması uygulanan sıçanlarda plazma glikoz, bıldırcınlarda ise trigliserid konsantrasyonları azaldı. Ayrıca %40 yem kısıtlaması uygulanan sıçanlarda plazma üre konsantrasyonu %20 kısıtlamaya göre daha yüksekti. Yemin %40 ve %60 kısıtlandığı sıçanlarda ortalama sekum ağırlığı azaldı ancak, sekum pH'sı değişmedi. Bıldırcınlarda %20 yem kısıtlaması grubunda sekum ağırlığı ortalaması %40 ve %60 kısıtlama grubuna göre daha yüksekti. Sıçanlarda %20 ve %40 yem kısıtlaması gruplarında lactobacilli sayısı %60 yem kısıtlaması grubuna göre daha yüksek ve %20 yem kısıtlamasında total aerob sayısı %60 kısıtlaması grubuna göre daha düşüktü. Genel olarak bıldırcınlarda 28 günlük yem kısıtlamasının sekum mikroflorasına etkileri üç günlük açlıkla benzerdi. Tüm yem kısıtlaması gruplarında total aerob sayısı arttı. Bunun yanında yem kısıtlamasına bağlı olarak coliform sayısında da artış gözlendi. Anahtar kelimeler: Yem/gıda veya kalori kısıtlaması, açlık, rat, bıldırcın, sekal mikroflora, biyokimyasal değişkenler 78

9. SUMMARY The investigation of the feed restriction and starvation on some blood parameters and cecal flora in rats and quails. This study, carried out on male 68 Sprague Dawley rats and 68 Japanese quails, aimed to investigate the effects of starvation and feed restriction on the body weight, weight of the seca as well as on cecal flora, cecal pH and certain biochemical variables in blood. For this purpose four experiments were carried out. In two experiments the effects of starvation and feed restriction for three days were studied whereas in other two experiments the effects of feed restriction for 28 days were investigated in both species. For feed restrictions, at the end of each week ad libitum feed consumptions were determined (mean daily feed consumption/ g body weight) with separate groups with 8 animals, and restrictions of 20%, 40%, and 60% of ad libitum were made in experimental groups. At the end of experiments animals were weighed and euthanasied after blood collection. Thereafter the cecal contents were collected aseptically, cecal pH was determined and microbiological cultures were made for certain bacterial groups in the cecal content. The ceca were washed, dried with paper and weighed as well. In cecum contents the counts of the total aerobe, total anaerobe, lactobacilli, coliform and sulfide reducing bacteria were determined. The concentrations of the glucose, triglycerides, cholesterol, total protein, albumin, urea, uric acid, creatinin, and ammonia, and the activities of the ALT and AST enzymes were determined in blood plasma. In serum Na, K, CI ion concentrations were determined. In two experiments with three days of duration the effects of starvation and feed restriction were found to be different. Furthermore, the response of two species to the interventions varied also remarkable. The mean body weights of both species were decreased in fasted and 40% and 60% feed-restricted groups significantly. In rats, plasma urea concentrations of feed restricted groups as well as the plasma ammonia concentration of starved group decreased. In quails, in contrast to this, the 79concentrations of the plasma glucose, creatinin and serum Na increased due to the starvation, while the feed restriction for three days did not have any significant effect on the biochemical variables investigated. Cecal variables were not affected by feed restriction in both species, but starvation affected certain cecal variables. In fasted rats the mean cecal weight was lower and the pH of cecal content was higher than those of 20% and 40% feed-restricted animals. Also, the pH of cecal content of fasted rats was significantly higher than that of control. However, in quails starvation did not affect cecum weight. Starvation reduced the counts of total anaerob and lactobacilli in rats, whereas in quails only the counts of total aerobe were changed; it increased when compared with the control, and 20% and 40% feed restricted groups. The effects of feed restriction for 28 days were different in two species likewise in other two experiments. Three rats and four quails from %60 restricted groups died before the 28th day. In rats, the mean body weight of control and 20% feed restricted groups increased during the experiment, while it decreased in other two groups. The decrease in body weights were 16% and 40% in 40% and 60% restricted groups respectively when compared with the mean weights at the beginning of the experiment. However, in quails the mean body weight of all restricted groups showed profound decreases. In rats with 60% feed restriction, total protein, albumin, glucose and cholesterol concentrations decreased, while the concentrations of urea, uric acid, ALT and AST increased. In contrast to this, only plasma ammoniac concentration of 60% feed restricted quails were increased, while it's effect on other variables is not significant. In general, feed restriction of 20% and 40% did not influence biochemical variables both in rats and quails. Only the plasma concentration of glucose in rats and triglycerides in quails were found to be decreased in 40% feed restricted groups. Furthermore the mean plasma urea concentration of rats with 40% restriction was higher than that of with 20% restriction. In rats with 40% and 60% feed restriction, mean cecum weights decreased but cecal pH did not changed. In quails with 20% feed restriction the mean cecal weight was higher than those of with 40% and 60% restriction. 80