Varant piyasası ile BİST spot piyasası arasındaki etkileşimler

Abstract

Bu çalışmanın amacı yapılandırılmış ürün olan varantların, Borsa İstanbul 30 endeksindeki işlem hacmi üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır. Çalışmada varant piyasasının işleme başlamadan önceki 21.04.2008 - 13.08.2010 tarih aralığı ile sonrasındaki 16.08.2010 - 10.01.2014 tarih aralığı baz alınmıştır. Borsa İstanbul içerisindeki hisse senedi hacmine etki eden on bağımsız değişken belirlenmiştir. Seçilen bağımsız değişkenler eşbütünleşim testi öncesi durağanlık testine tabi tutulmuştur. Durağanlık testinden geçen bağımsız değişkenler aşamalı regresyona tabi tutularak BİST 30 işlem hacmi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Varant piyasasının Borsa İstanbul'da faaliyete geçmesinden sonra bağımsız değişkenlere varant piyasası hacimi eklenerek ARDL (Otoregresif Dağıtılmış Gecikme) sınır testi modeli kullanılmış ve BİST 30 işlem hacmine olan gecikmeli etkileri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda varant piyasasının Borsa İstanbul 30 hacmi üzerinde göz ardı edilebilir derece de olsa anlık ve bir hafta gecikmeli etkisinin olduğu görülmüştür.

The purpose of this study is investigate the effects of warrants as structured products on Borsa Istanbul 30 index trade volume. For this purpose, BIST trade volume before the opening of the warrant market between dates of 21.04.2008 - 13.08.2010, and after the start of the warrant market over the period from 16.08.2010 to 10.01.2014 is compared. Independent variable has been chosen which affect to stock market at Borsa İstanbul. Afterwards, stability of series examined by unit root tests, and then the statistical model is used Multiple Regression Model in time series to define which independent variable affect that Borsa Istanbul 30 index market volume. After defining the relationships of sub models, starting of warrants markets is added to statistical model as new independent variable to define and compare the potential effects on Borsa Istanbul's volume with ARDL modeling. As a result of research, there is a negligible relationship between warrant trade volume and Borsa Istanbul 30 trade volume with timeline at that moment and one week lag.