Social organization in the early Bronze age Demircihöyük: A re-evaluation

Abstract

Tam olarak şehirleşme sürecine girmemiş veya girmekte olan Erken Tunç Çağı Anadolu topluluklarının bu süreçte uğradıkları sosyal, politik ve ekonomik değişimler uzunca bir süre başka coğrafya ve kültürler için oluşturulan sosyal organizasyon modelleri kullanılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Özellikle Batı Anadolu'da kazısı yapılmış Erken Tunç Çağı yerleşme ve mezarlıkları her ne kadar kendi içlerinde farklılıklar gösterse de, burada yaşayan (ve ölen) toplumların sosyal organizasyonu çoğunlukla ?beylik? olarak adlandırılmış ve bu toplumların farklılıklarından çok ortak yönleri üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bölgesel bir bakış açısı şüphesiz ki faydalıdır fakat tümevarımsal ve yerleşim-merkezli bir yaklaşım da bu tartışmaya yeni boyutlarla kazandırabilir.Bir yerleşmede yaşayanların sosyal dinamiklerini, üretim-tüketim alışkanlıklarını ve sembolik davranışlarını anlamak için sadece yerleşimin veya sadece mezarlığın değil her ikisinin de incelenmesi gerektiği açıktır. Fakat bu iki alanın analizi sonucu ortaya çıkan çıkarımları birleştirerek sunan ve bu çıkarımlara sosyal sınıflanma dışında bir bakış açısıyla yaklaşan çalışmalar neredeyse yoktur. Kuzeybatı Anadolu'da bulunan Demircihöyük hem yerleşmesinin, hem de bu yerleşmeye ait mezarlığın kazısı yapılmış nadir Erken Tunç yerleşimlerinden biri olması sebebiyle bu tür çok yönlü bir yaklaşımı mümkün kılar. Bu tezin amacı Demircihöyük'ün yerleşmesinde ve mezarlığında ortaya çıkarılmış arkeolojik buluntulara bakarak, burada yaşayanların sosyal organizasyonlarını, sosyal ve ekonomik farklılık modelleri çerçevesinden çıkarak farklı bakış açılarıyla yeniden incelemek ve yorumlamaktır.

For a long time the social, political and economic changes of the urbanizing or pre-urban societies in the Early Bronze Age Anatolia have been tried to be explained by social organizational models that were established for other regions and cultures. Although the excavated settlements and cemeteries especially in the western Anatolian EBA showed internal differences, the social organization of these societies have been usually referred to as being at the ?chiefdom? level which resulted in the identification of political, social and economic similarities between these sites, rather than their distinct characteristics. Although a regional perspective is undeniably useful, a bottom-up and site- specific approach can provide new insights to the question of social organization.It is clear that a combined evaluation of the settlement and cemetery is necessary to understand the social dynamics, daily practices, production and consumption habits and symbolic behaviors of a society. However studies that combine the outcomes of the analyses of these two spheres with an approach other than trying to pinpoint social hierarchy are almost absent. Demircihöyük in northwestern Anatolia as one of the very few sites with an excavated contemporary EBA settlement and cemetery makes such an approach possible. The aim of this thesis is to look at the archaeological remains from the settlement and cemetery of Demircihöyük and try to re-evaluate the social organization of the inhabitants with different perspectives that are beyond the framework of social and economic differentiation models.