Dynamics of collective action in Turkish prisons: Comparative analysis of Mamak and Diyarbakir prisons between 1980 and 1985

Abstract

1980 askeri darbesi ve 1980li yıllar, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde rejim muhalifi grupların hapsedilmeyle bastırılmaya çalşıldığı en önemli dönemlerden biri olarak öne çıkmaktadır. Darbe hapishanelerinin amacı dönemin devrimci örgütlerini dağıtmak olduğundan, bu askeri hapishaneler arasında Mamak ve Diyarbakır cezaevleri hangi örgütlerin darbe sonrasına siyasi birer aktor olarak devam edip hangilerinin edemediğine dair de rol oynamışlardır. Bu tez 1980 ve 1985 yılları arasında Mamak ve Diyarbakır askeri cezaevlerinin çatışmalı ve riskli ortamlarında siyasi mahpusların kolektif eylemlilikeri arkasındaki dinamikleri karşılaştırmaktadır. Siyasi fırsat ve tehditler yapısı içerisinde kolektif eylemliğin olabilirliğini, hapishanede geçen süre içinde gelişen mahpuslar arası ilişkiler, ortak kimlik ve liderlerin risk alabilirlikleriyle açıklamaktadir. Bu tez, riskli ve antidemokratik ortamlardaki farklı mobilizasyon süreçleri üzerine olan tartışmalara katkı sağlamakla beraber daha önce pek çalışılmamış olan Türkiye hapishanelerindeki kolektif mücadele deneyimlerine de ışık tutmaktadır.

Historically, one of the most significant eras in which incarceration was used as a tool to manage political opponents of the regime in Turkey was 1980s, specifically during and after the 1980 Military coup. Since the aim of these military prisons was to dissolve revolutionary organizations, Mamak and Diyarbakir prisons had significant parts in the determination of which political organization survived and continued as a political player, and which could not. This study investigates the contentious prison environments and reveals the different dynamics of collective action within the high-risk contexts of Diyarbakir and Mamak Prisons between 1980 and 1985. Dwelling in the opportunity – threat structure, development of interpersonal relations, shared identity, which were solidified during the course of prison life among the prisoners, and the risk-liability of the leaders appear as contingently interconnected themes in explaining the collective action in these two prisons. This thesis contributes to the discussions on different mobilization processes under high-risk contexts in undemocratic environments and addresses the understudied aspect of collective action in Turkish prisons.