19. yüzyıl İstanbul gravürlerinde gündelik hayat

Abstract

Araştırmanın öncelikli amacı 19. yy. İstanbul gravürlerinin gündelik hayat çerçevesinde, bilgi aktarımı işlevselliklerinin tespit edilmesidir. 19. yy. gravürlerinin sebep sonuç ilişkisi ve süreklilik içerisinde incelenebilmesi için, araştırma gerekli durumlarda dönemin dışından da örnek ve bilgiler içermektedir.Gravürler tanımıyla, aynı tekniğin farklı bir uygulaması olan taşbaskılar da araştırma kapsamına alınmaktadır. İstanbul gravürleri tanımıyla, doğrudan İstanbul'un tasvir edildiği görsellerle birlikte İstanbul anlamını ya da temsilini taşıyan tasvirler de incelenmektedir. Araştırma dönemin albüm ve kitaplarında bulunan görsel tasvirlerle sınırlı kalmayarak ürün etiketleri, kartları, gazete ve dergiler gibi gravür tekniğinin kullanıldığı birçok farklı görsel malzemeyi de dikkate alarak, gündelik hayata dair bilgileri ayrıştırmaya çalışmaktadır. Gravürlerin okunması sırasında eser inceleme yöntemlerinden ikonografik çözümleme ve nirengi gibi sosyal bilimler araştırma yöntemlerinden faydalanılarak, gravürlerin belgesel özellikleri öncelikli olmak üzere, eser özellikleri de inceleme kapsamına alınmaktadır. Görsel okumalarında, numaralandırma ve gruplandırma teknikleri kullanılarak görsellerin daha hızlı ve verimli biçimde incelenmesi amaçlanmaktadır. Niteliksel olan araştırma niceliksel bilgilerin de yardımıyla, çok yönlü ve karşılaştırmalı incelemeleriyle yorumdan çok işlevsel tanımlamalar yapma çabasındadır. Dönem içerisinde farklı tarihler ve kaynaklardan sağlanan görsel örnekler üzerinden araştırma, 19. yy. gündelik hayatına dair bilgileri tümevarım yaklaşımıyla incelemektedir.Çalışma birçok yönüyle incelenen 19. yy. İstanbul'u ile ilgili görsel çalışmalara ve gündelik hayata odaklanmış, disiplinler arası bir kaynağa dönüşerek, görsel kaynakların bu alandaki bilgi aktarımını tespit etmektedir. Anahtar Kelimeler: Gündelik Hayat, Gravür, 19. yy., İstanbul

The aim of this research is to determine the efficiency of 19th century engravings of Istanbul in reflecting the everyday life of that era. In this report, samples and data not belonging to this era, were also presented for the necessity to maintain continuity and causality.By the definition of engravings, lithographies as an alternative application of the same technique were also included in this research. Under the definition of Istanbul engravings, images directly depicting Istanbul or indirectly carrying representative elements of Istanbul were investigated. Not limited to the period's visual depictions in albums and books, the research attempts to extract information on everyday life by considering a thorough list of visual materials such as product labels, stickers, newspapers and magazines in which engraving technique was used.Using social research tools such as triangulation and artwork research methods like iconography, both the documentary and the artistic aspects of the engravings were included with a priority on the documentary aspect. Numbering and grouping methods were used as a means of a fast and efficient analysis of the visual materials. As a qualitative research, this study attempts to establish functional definitions than making comments with the aid of quantitative data and its versatile and comparative features. The research examines the 19th century everyday life by inductive reasoning through visual materials obtained from different sources and dates within the period.Evolving into an interdisciplinary resource, the research focuses on many aspects of everyday life of Istanbul in 19th century through visual materials and defines the transfer of information in this field.Key words: Everyday Life, Engraving, 19th Century, Istanbul