Social structural position and vocabularies of mobilization: Framing urban activism in İstanbul

Abstract

Son yıllarda diğer pek çok ülke gibi Türkiye'de de `kent hakkı` kavramı yoğunlukla tartışılmaya başladı. Bu çalışma, kentin fiziksel ve kültürel dönüşümüne karşı oluşan muhalefetin dinamiklerini anlamak amacıyla, katılımcı gözlem ve derinlemesine görüşme yöntemleriyle toplanmış verilere dayanarak, İstanbul'daki kentsel mobilizasyonu incelemektedir. Çalışmanın bulguları iki ana parçadan oluşmaktadır: İlk olarak, Türkiye'deki kentsel politikalar ve kentsel toplumsal hareketler konularında gelişmekte olan literatürün izinden giderek, İstanbul'da kentsel muhalefetin yükseldiği iki farklı coğrafya karşılaştırılmaktadır: (i) kentin görece varlıklı bölgelerindeki kamusal alanların piyasalaştırılmasına karşı çıkan anti-metalaşma mücadeleleri, (ii) ve kentin enformel mahallelerinde devlet desteğiyle yürüyen kentsel dönüşüm projelerine karşı süregelen kolektif hareketler. Bu coğrafi çeşitlilik, toplumsal hareket örgütlenmelerinde, İstanbul'un farklı orta sınıf kesimlerinin ekonomik ve kültürel sermayelerine dayalı çıkarlarını koruma çabası gösterdikleri, sınıf temelli bir farklılaşmayı beraberinde getirmektedir. İkinci olarak, Pierre Bourdieu'nun alan teorisini toplumsal hareketler literatürüne entegre ederek, bu farklı coğrafyalarda ortaya çıkan ve burada `kent hakkı` ve `ahlaki ekonomi` olarak kavramsallaştırılan iki farklı `kolektif eylem çerçevesi` incelenmektedir.

As in many other countries around the world, urban movements around the `right to the city` has gained substantial momentum in Turkey. Based on qualitative data collected through participant observation in movement activities and in-depth interviews with activists, this study investigates contemporary urban mobilization in Istanbul to understand the dynamics of opposition to the physical and cultural reconstruction of the urban landscape. The findings of the study are two-fold: First, building on the growing literature on urban politics and urban social movements in Turkey, this study comparatively analyzes two distinct geographies of mobilization in Istanbul: (i) anti-commodification struggles in city's relatively affluent parts against the marketization of public space, and (ii) the collective action in city's informal neighborhoods threatened by state-led urban transformation projects, arguing that the geographical variation entails a class-based differentiation in movement building, where different clusters of Istanbul's middle class try to secure their interests tied to the economic and cultural forms of capital they possess. Second, integrating insights from Pierre Bourdieu's field theory into the existing literature on social movements, the study presents and unpacks the structural roots of the two `collective action frames` used by activists working in these geographies, which are conceptualized here as the `right to the city` and `moral economy` frames.