Hukuki açıdan bankaların tezgah üstü piyasada taraf olduğu türev işlemler

Abstract

Tezimiz, bankaların tezgahüstü piyasada taraf olduğu türev işlemlerinin hukuki niteliğini, bankaların ve müşterilerin hak ve yükümlülüğünün tespit edilmesi ve tezgahüstü türev işlemlerden doğabilecek hukuki sorunları incelemeyi amaçlamaktadır. Türev işlemlerin tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerden olması nedeniyle, tezgahüstü türev işlemlerde bankaların ve müşterilerin çeşitli hak ve yükümlülükleri bulunmaktadır. Tezimizin birinci bölümünde türev işlemlerinin dünyada ve Türkiye'de tarihsel gelişimi, türev işlemlerinin fonksiyonu, bankaların sermaye piyasasında yapmaya yetkili oldukları yatırım hizmet ve faaliyetleri, tezgahüstü türev işlemlerin taşıdığı riskler, tezgahüstü piyasa ile teşkilatlanmış piyasanın işleyişi incelenmiştir. Tezimizin ikinci bölümünde, tezgahüstü türev işlemlerinde taraflar, bankaların tezgahüstü türev piyasasında yapmaya yetkili oldukları türev işlemler, türev sözleşmelerin kurulması, tezgahüstü türev işlemlerinin hukuki niteliği, bankaların ve müşterin borçları incelenmiştir. Tezimizin üçüncü bölümünde ise, tezgahüstü türev işlemlerden doğabilecek uyuşmazlıklar ile bu uyuşmazlıklara ilişkin çözüm yollarının neler olabileceği incelenmiştir. Tezimizde ele alınan konular, sermaye piyasasındaki yeni düzenlemeler ve Türk Borçlar Kanunu'nu dikkate alarak, Türk hukuk sistemi açısından değerlendirmiş ve Yargıtay içtihatlarını, öğretilerini ve uygulamalarını dikkate alarak çözümler sunmayı hedeflemiştir.Anahtar Sözcükler: banka, sermaye piyasası, yatırım hizmet ve faaliyetleri, türev işlemler, tezgahüstü türev işlemler.

This thesis aims to analyze the legal aspects and the nature of the derivative transactions of banks within the over-the-counter market, ascertain the rights and liabilities of the banks and customers, and examine the potential legal disputes arising from the over-the-counter derivative transactions. Since the derivative transactions are two-sided agreements, banks and customers have certain liabilities in over-the-counter derivative transactions. In the first part of the thesis, the historical developments of derivative transactions in the world and Turkey, functions of derivatives, investment services that the banks are allowed to transact in the capital market, the risk of over-the-counter derivative transactions and the operations of organized market and over-the-counter market are analyzed. In the second part of the thesis, contracting parties to the over-the-counter derivative transactions, derivatives that the banks are allowed to transact in the over-the-counter market, establishment of derivative agreements, legal aspects and nature of the over-the-counter derivative transactions and liabilities of the banks and customers are examined. In the third part of the thesis, the possible conflicts arising from the over-the-counter derivative transactions and the remedies for these conflicts are analyzed. The topics examined in the thesis are evaluated in terms of the Turkish legal system by taking into consideration the new regulations in the capital market and Turkish Code of Obligations and it is aimed to provide legal remedies based on the precedents, doctrine and practices of the Court of Appeals.Keywords: bank, capital market, investment services, derivative transactions, over-the counter derivative transactions.