Application of GIS and multiproxy analysis in Neolithic Anatolia: An intra-settlement spatial analysis at Barcin Hoyuk

Abstract

Bursa ilinde bulunan ve M.Ö. 7.binyıla tarihlenen Barcın Höyük; bir Neolitik yerleşim yeri olarak Balkanlar ve Anadolu arasında önemli bir bağ kurmakta, Neolitiği ve Neolitik materyal kültürünü anlamakta büyük katkılar sağlamaktadır. Bu anlamda, buluntu toplulukları üzerine yapılacak bir yerleşim yerleri arası analiz, genel bir bölgesel yaklaşım yerine Barcın Höyü has küçük ölçekli pratiklerden yola çıkarak gerçekleşmiş olan olaylara ışık tutabilir. Buna ek olarak tekrar eden günlük olaylar; bu pratiklerin, uzun vadede bölgesel ağlara katkıda bulunmasını sağlamaktadır. Sonuç olarak, Anadolu'da yaşamış Neolitik toplumlarının günlük yaşamlarına ve toplayıcılıktan yerleşik yaşam biçimine geçiş sürecini daha iyi anlamayı mümkün kılmaktadır.Arkeologlar tekrar eden pratikleri ve yerleşim yeri içindeki hareketi farklı sit alanlarından malzeme gruplarının, senkronik ve diyakronik şekilde incelenmesi ile anlamlandırabilmektedir. Buradaki yöntem kapsamında malzeme çeşitliliği, ufalanma ve aşınma oranındaki değişimin farklı büyüklükteki buluntularda etkisi çalışılmaktadır. Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS/ GIS), büyük ve karmaşık veri grupları ile başa çıkmadaki potansiyeli; buluntu topluluklarına dayanan çok-yönlü analiz (multi-proxy analyses) karşılaştırılmasını mümkün kıldığı için oldukça değerlidir. Çok-yönlü analiz bir yerleşim yerinin çeşitli dönemleri ile ilgili farklı oransal verilerin karşılaştırılmasında faydalı olur. Dolayısıyla hane içinde yapılan faaliyetler ve günlük aktivitelere dair bilgi edinmek için kullanılmaktadır. Aşağıdan yukarıya bir yaklaşım ile; bir yerleşim yerinin malzemesini çalışmak, o yerleşim yeri içindeki farklılıkların belirlenmesi için kullanılan ilk yorumsal süreçlerden biridir ve bu yolla, yerleşim yerinin bir bütün olarak anlaşılabilmesine yardımcı olmaktadır.

Barcın Höyük, a seventh millennium BC Neolithic settlement in Bursa Province, Turkey, provides a crucial link between the Balkan and Anatolian regions and contributes to the understanding of how the Neolithic and its material culture expanded. By conducting a spatial intra-settlement analysis focused on the material assemblage, small-scale practices of Barcın Höyük can be assessed using a bottom-up approach. Additionally, recurring events allow daily practices to be addressed in long-term larger regional frameworks. Ultimately, this leads to a better understanding of the daily life of Neolithic societies in the Anatolian region and contributes knowledge about the transition from foraging to sedentary life.Examining the material assemblage from different settlement areas and structures in a synchronic and diachronic way, studying the effects of fragmentation, variation in material and abrasion rate of multi-sized artifacts, archaeologists can understand reoccurring practices of activity and movement across the site. The potential of Geographic Information Systems (GIS) to handle large complex spatial datasets can be of significant value in this regard, as it enables comparison of a multitude of different proxies based on material culture. Multi-proxy analysis is used to compare different kinds of proportional data over several of the site's occupational phases, to gain insight into practices and activities taking place at the household level. Using a bottom-up approach to study the site's material is one of the first interpretative processes to assess variations between different areas of the settlement, and in this way aids in the understanding of the site as a whole.