Do my father`s job-related experiences determine what i will become?` the role of perceived paternal job insecurity on risk-taking tendency in career choice

Abstract

Algılanan baba iş güvensizliği, gençlerin kariyer seçimi ile ilgili süreçlerini etkileyebilecek ailesel faktörlerden biridir. Fakat, şu ana kadar yapılan çalışmalar, baba iş güvencesizliğinin kariyer gelişimindeki rolünü incelememiştir. Çalışmanın temel amacı, algılanan baba-iş güvencesizliği ile ergenlerin kariyer seçiminde risk alma eğilimi (RIC) arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu nedenle, algılanan baba iş güvencesinin, ergenlerin kariyer seçiminde risk alma eğilimi üzerindeki rolünü temel benlik değerlendirmeleri (CSE) yoluyla açıklayan bir model geliştirdik ve test ettik. 528 Türk lise öğrencisinin (278 kız ve 250 erkek) algılanan baba iş güvencesizliği, kariyer seçiminde risk alma eğilimi, temel benlik değerlendirmeleri ve belirsizliğe tahammülsüzlük seviyelerini öz bildirimleri yoluyla değerlendirdik. Bulgular, temel benlik değerlendirmelerinin, algılanan baba iş güvencesi ile kariyer seçiminde risk alma eğilimi ilişkisi üzerindeki cinsiyete özgü aracı rolü etkisini göstermiştir. Algılanan baba iş güvencesizliği ile kızların kariyer seçimlerinde risk alma eğilimleri arasındaki ilişkinin bireylerin temel benlik değerlendirmeleri aracılığıyla gerçekleştiği gösterilmiştir. Kızların aksine, algılanan baba iş güvencesinin, erkeklerin kariyer seçiminde risk alma eğilimi ile doğrudan olumsuz bir ilişkisi vardır. Ayrıca, sonuçlar hem kız hem de erkek çocuklar için algılanan baba iş güvensizliği ile temel benlik değerlendirmeleri arasındaki ilişkide belirsizliğe tahammülsüzlüğün düzenleyici rolü olmadığını göstermesine rağmen, belirsizliğe tahammülsüzlük kızlar arasında, temel benlik değerlendirmeleri ile kariyer seçiminde risk alma eğilimi arasındaki ilişkide düzenleyici rol oynamıştır. Düşük ve ortalama belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyi olan kızlar, temel benlik değerlendirmeleri yüksekse kariyer seçiminde risk almaya daha istekliyken, temel benlik değerlendirmeleri düşükse kariyer seçimlerinde risk alma konusunda daha isteksizdirler. Cinsiyete özgü bulgular, Türkiye'deki toplumsal cinsiyet rolleri ve benzer araştırma bulguları ışığında tartışılmıştır.

Perceived paternal job insecurity is one of the family variables that influences career choice process of adolescents. However, so far, extant studies have not examined its role in career development. The main goal of the study was to examine the association between perceived paternal job insecurity and adolescents' risk-taking tendency in career choice (RIC). Thus, we developed and tested a model which investigates the role of perceived paternal job insecurity on adolescents' RIC through core self-evaluation (CSE). We administered self-report measures to 528 Turkish high school students (278 girls and 250 boys) to assess their level of perceived paternal job insecurity, RIC, CSE and intolerance of uncertainty (IU). The results indicated gender specific mediation effect of CSE on the relationship of perceived paternal job insecurity with RIC such that perceived paternal job insecurity was negatively associated with CSE, which in turn, associated with lower levels of RIC only for girls. Contrary to girls, perceived paternal job insecurity had a direct negative association with RIC for boys. Moreover, although the results indicated an insignificant moderating role of IU in the association between perceived paternal job insecurity and CSE for both girls and boys, IU moderated the relationship between CSE and RIC among girls. Girls with low and mean level of IU were more willing to take risk in their career choice if they had high CSE whereas they were more reluctant to take risk in their career choice if they had low CSE. These gender specific findings were discussed in the light of gender role socialization in Turkey and similar research findings.