Türkiye`de 1980 sonrası siyasal toplumsallaşma: Çocukluğun politik tahayyülü

Abstract

12 Eylül 1980 darbesi Türkiye tarihinde hem politik, hem de sosyolojik açıdan bir kırılma noktasıdır. Toplumsallaşma konusunun bir parçası olan siyasal toplumsallaşma ise bir `politik özne` olarak siyaset bilimi literatüründe yer alan çocukluğu da içermektedir. Çocukların siyasal toplumsallaşması ve dolayısıyla toplumsallaşması konusunda ise aile, okul, basın ön plana çıkan unsurlardır. Tüm bu bahsedilenler doğrultusunda da 1980 darbesi öncesindeki konjonktür ve yine sonrasındaki on yıllık süreç ve siyasal toplumsallaşma konusu göz önünde tutulduğunda, eğitimin resmi ideoloji dışındaki siyasi fikirlere karşı bir `panzehir` olarak ele alındığını söylemek yanlış olmayacaktır. Bilhassa 1980-1983 arası olmakla birlikte 1980 darbesi sonrasındaki on yıllık süreçte çocukluğun politik inşasının yeniden formüle edildiğini ve bunun eğitim başta olmak üzere farklı uygulamalara yansıdığı görülmektedir. Bu nedenle de öncelikle kavramsal açıklamalara yer verilip sonrasında, 1980 darbesi öncesindeki genel konjonktüre, siyasal toplumsallaşma çerçevesinde konuyla ilgili bazı değerlendirmelere ve tartışmalara da yer verilerek sürecin daha iyi anlamlandırılabilmesi amaçlanmıştır. Sonrasında ise çocukluğun politik tahayyülünün izlerini sürebilmek için bahsedilen dönemdeki toplu konuşmalara, Danışma Meclisi tutanaklarına, Milli Eğitim Şûrası kararlarına, Talim ve Terbiye Kurulu kararlarına, parti ve hükümet programlarına siyasal toplumsallaşma çerçevesinde çocuk ve eğitim bağlamında bakılmış olup, yazılı basına da yansımış olan `performatif` faaliyetler ele alınmış ve dönemin ders kitapları taranmıştır.Anahtar Kelimeler: Siyasal Toplumsallaşma, Çocukluk, Çocukluğun Politik Tahayyülü, Türkiye'de 1980 darbesi, Eğitim.

12 September 1980 coup has been a breaking point in the social and political history of Turkey. Political socialization, which is a part of the socialization, keeps childhood as the `political subject` within the context of political science. Family, school, press are the main factors when it comes to the political socialization and overall socialization of the children. Within the conjuncture of pre-1980 coup and for a decade afterwards, education has been kept as a `antidote` against the political idea outside official ideology. After 1980 coup, for a decade but especially between 1980-1983, childhood was politically restructured and this has been reflected to all kind of executions but especially on education. In order to provide a better/clear perspective on the process, study will begin with cognitive descriptions and continue with the overall conjuncture of pre-coup period while talking about the main discussions regarding to political socialization. Collective speeches, minutes of Advisory Council, decisions of Ministry of Education and Turkish Education Board, political party and government's programs, `performative` activities that has been subject to printed media and textbooks have been examined in terms of child and education to track the footprints of political imagination of childhood.Key Words: Political Socialization, Childhood, Political Imagination of Childhood, 1980 Coup in Turkey, Education.