Türkiye`nin değişik bölgelerinde yetişen Papaver rhoeas L. türünün ana alkaloitleri ve antimikrobiyal etkileri açısından araştırılması

Abstract

Papaver rhoeas L., Anadolu'da çok uzun yıllardır halk ilacı olarak kullanılan bir bitkidir.Bu çalışmada, Türkiye' nin sekiz farklı bölgesinden ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti' den toplanan Papaver rhoeas örneklerinin, bölgelere göre kimyasal ırklarının tespiti amacıyla alkaloit içerikleri incelenmiştir. Ayrıca örneklerin alkaloit ekstreleri ve metanol ekstreleri, mikrodilüsyon yöntemi kullanılarak 7 mikroorganizmaya karşı antimikrobiyal aktiviteleri açısından incelenmiştir.Metanol ve alkaloit ekstreleri bitkinin topraküstü kısımlarından elde edilmiştir. Örneklerin ana alkaloitleri, çeşitli kromatografi yöntemleri kullanılarak elde edilmiş ve spektral analiz yöntemleri kullanılarak yapıları tayin edilmiştir. İncelenen örneklerin yedisinde (P1, P2, P4, P6, P7) rhoeadin grubu alkaloitler tespit edilmiştir. Bu yedi örnekten iki tanesinde (P3, P5) aynı zamanda protopin grubu alkaloitlere de rastlanmıştır. İki örnekte ise sadece aporfin grubu alkaloidi olan roemerin saptanmıştır (P8, P9). Rhoeadin grubundan rhoeagenine'nin en fazla bulunan alkaloit olduğu ortaya konmuştur.Antimikrobiyal çalışmaların sonucunda Staphylococcus aureus ATCC 6538, S.epidermidis ATCC 12228, Klebsiella pneumoniae ATCC 4352 ve Candida albicans ATCC 10231'e karşı en etkili örnekler, sırasıyla ?1,22?, ?9,7?, ?39?, ?2,4? µg/ml ve ?9,7?, ?19?, ?19? ve ?9,7? µg/ml MIC değerleri ile P8 ve P9 örneklerinin alkaloit ekstreleri olarak saptanmıştır. Metanol ekstreleri arasında S.aureus'a karşı en yüksek antimikrobiyal aktivite 39 µg/ml konsantrasyon ile P5 örneğinde gözlenmiştir.

Papaver rhoeas L. has been used as a folk medicine in Anatolia.In this work samples of Papaver rhoeas (P1-P9) collected from 8 different locations in Turkey and KKTC have been investigated for their alkaloid contents in order to find out the alkaloid diversity in the species. Alkaloid and methanol extracts of the samples have been screened for their antimicrobial activities using a microbroth dilution technique against 7 ATCC strains.Methanol and alkaloid extracts were prepared from the aerial parts of the plant. The alkaloids were isolated by using several chromatographic methods and identified by using spectral analysis methods. The existence of rhoeadine type has been found in samples P1, P2, P4, P6, P7 whereas aporphine type has been found in P8, P9. Two samples (P3, P5) contained both protopine and rhoeadine types. Among rhoeadine types rhoeagenine was the most frequent one.Antimicrobial screening results showed that the alkaloidal extracts of samples P8 and P9 were the most active against Staphylococcus aureus ATCC 6538, S. epidermidis ATCC 12228, Klebsiella pneumoniae ATCC 4352 and Candida albicans ATCC 10231 with MIC values of ?1,22?, ?9,7?, ?39?, ?2,4? µg/ml and ?9,7?, ?19?, ?19?, ?9,7? µg/ml, respectively. Strong activity against S. aureus with MIC value of 39 µg/ml has been determined with the methanol extract of only one sample (P5).