Normal gebelerde serebral hemodinamik değişikliklerin transkranial doppler ultrasonografi ile değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Şimşir, L, Normal Gebelerde Serebral Hemodinamik Değişikliklerin Transkranial Doppler Ultrasonografi İle Değerlendirilmesi, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyodiagnostik Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Kırıkkale, 2004. Transkranial Doppler Ultrasonografi (TKDU), serebrovasküler hemodinamiklerin ve otoregülasyonun değerlendirilmesinde nöroloji ve nöroşirurjide yaygın olarak kullanılan noninvaziv, basit bir tekniktir. Normal gebelikte serebral sirkülasyona yönelik çalışma azdır. Çalışmamızda komplikasyonsuz gebelerde, gebelikleri boyunca gelişen anterior ve posterior serebral hemodinamideki değişiklikleri göstermeyi amaçladık. Çalışmaya yaşları 1 7-3 1 yıl arasında değişen 79 gebe ve yaşları 16-35 yıl arası değişen 28 sağlıklı birey alındı. Tüm olgulara TKDU ve internal karotis (İKA)-vertebral artere (VA) yönelik renkli Doppler ultrasonografi yapıldı. Her bir arterin bilateral akım volümü, akım hızı, rezistivite ve pulsatilite indeksleri ölçüldü. Bu değerler, her trimesterde ayrı ayrı ve kontrol grubu ile karşılaştırıldı. Bu bulgulara göre, 1.trimesterde bilateral orta serebral arter (OSA) ve posterior serebral arter (PSA) kan volümünde ve bilateral OSA pik sistolik ve ortalama kan akım hızlarında artma, 3. trimesterde ise OSA ve ASA'de ortalama kan akım hızlarında istatiksel olarak anlamlı azalma saptandı. Tüm gebelik süresince bilateral OSA ve sağ İKA RI değeri, kontrol grubundan anlamlı yüksek bulundu. Sonuç olarak bu çalışmada elde ettiğimiz bulgular, gebelikteki serebral hemodinamik değişikliklerin TKDU ile değerlendirilebileceğini ve riskli gebelerin izlenmesinde yol gösterebileceğini düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler: Transkranial Doppler Ultrasonografi, Willis poligonu, Gebelik, Serebral Hemodinami.

VI ABSTRACT Şimşir, L, Evaluation of Cerebral Hemodynamic Changes in Normal Pregnancy by Transcranial Doppler Ultrasonography, University of KIRIKKALE, Faculty of Medicine, Departmant of Radiology, Radiodiagnosis Thesis, KIRIKKALE, 2004. Transcranial Doppler Ultrasonography (TCD) is a simple and noninvasive technique that is becoming more commonly used in neurology and neurosurgical circles to evaluate cerebrovascular hemodynamics and autoregulation. There are few studies about cerebral circulation in normal pregnancy. In our study we aimed to demonstrate anterior and posterior cerebral hemodynamic changes throughout pregnancy in uncomplicated pregnancies. Our study consisted of 79 pregnants (ages between 17-31 year) and 28 healty individuals (ages between 16-35 year). TCD and color Doppler ultrasonography on internal carotis-vertebral artery (1CA-VA) were applied to all cases. Bilateral volume, flow velocity, resistivity (RI) and pulsatility indexes (PI) were measured for each artery. These values were compared with control group at each trimester separately. According to our data, statistically significant increase at first trimester in blood volume at bilateral middle cerebral artery (MCA) and posterior cerebral artery (PCA), peak systolic and mean flow velocity at bilateral MCA, and decrease at third trimester in mean flow velocity at MCA and anterior cerebral artery (ACA) were found. Throughout entire pregnancy bilateral MCA and RI of right ICA were found significantly higher than the control group. In conclusion, results of this study proves that cerebral hemodynamic changes in pregnancy can be assessed by TCD which can be used for evaluation of risky pregnancies. Keywords: Transcranial Doppler Ultrasonography, Pregnancy, Cerebral Hemodynamic Changes, Willis Polygon