Kırıkkale ilinde yaşayan 0-16 yaş grubu çocuklarda uyku özellikleri

Abstract

ÖZET Bulduk R., Kırıkkale İlinde yaşayan 0-16 yaş grubu çocuklarda uyku özellikleri Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Ye Hastalıkları Ânabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Kırıkkale 2005. Uyku, kişinin herhangi bir uyaranla uyandırılabileceği geçici bir bilinçsizlik durumudur. Çalışmanın amacı, Kırıkkale ilinde yaşayan 0-16 yaş grubundaki çocuklarda uyku düzenlerinin belirlenerek, uyku sorunlarının ortaya çıkarılması ve ailelerin uyku konusunda bilgilendirilmelerini sağlamaktır. Bu amaçla Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Kırıkkale Devlet Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine Ocak - Mayıs 2005 tarihleri arasında çeşitli nedenlerle başvuran 2 ay - 16 yaş arası toplam 240 çocuk çalışmaya alındı. Örneklem grubu gelişme basamakları ve uyku özellikleri dikkate alınarak 2 - 5 ay, 6-11 ay, 12 - 17 ay, 18 - 23 ay, 2 - 4 yaş, 5-6 yaş, 7-10 yaş, 1 1 - 16 yaş olarak gamlandırıldı ve her yaş grubundan 30 anne ile görüşüldü. Sosyodemografîk özellikler, çocuğun uyku özellikleri, varsa uyku bozuklukları ve uykuyu etkileyebilecek faktörler sorgunlandı. Çalışmamızda 2-5 aylık bebeklerde ortalama uyku saati 13,7 ± 2,5 saat; 11 - 16 yaş çocuklarda ise 9,2 ±1,2 saat olarak saptandı. Sıfır - altı aylık dönemdeki yatırılma şekilleri sorgulandığında tüm annelerin yalnızca % 29,6' sının çocuklarını sırtüstü yatırdığı saptandı. 18 ay - 2 yaş arasında yatak paylaşım oranı diğer yaş gruplarına göre en yüksek olup(% 33,3); tüm çocukların % 92 'sinin aile bireyleri ile aynı odayı paylaştığı öğrenildi. En sık görülen uyku bozukluktan ise % 8 horlama, % 7 ağzı açık uyuma, % 5 uykuda konuşma olarak saptandı. Uyku bozukluğu açısından, cinsiyet ve sosyoekonomik düzeyler arasında fark bulunmadı (p > 0,05). Uyku bozukluğu olmayan çocukların okul başarısı daha iyi olarak saptandı (p < 0,05). Yatmadan önce diş fırçalama, kitap okuma, müzik dinleme gibi uyku rimeUerini uygulayan annelerin eğitim düzeylerinin diğer annelere göre yüksek olduğu (p < 0,05 ) ve uyku ritüelleri uygulanmayan çocuklarda okul başarısının daha düşük olduğu saptandı. Sonuç olarak, uyku paternleri ve uyku süresi sosyoekonomik ve sosyokültürel açıdan farklı ülkelerde değişik olmakla birlikte infantların sırtüstü pozisyonunda uyumasının vurgulanması ve uyku rimellerinin uykuya dalışı kolaylaştırıp, okul başarısını artırdığının vurgulanması önemlidir. Anahtar Kelimeler: uyku özellikleri, çocukluk çağı

VI ABSTRACT Bulduk, R., Sleeping Characteristics of Children aged 0-16 Years Living in Kırıkkale City. Kırıkkale University School of Medicine Department of Pediatrics Specialization Thesis, Kırıkkale, 2005 Sleep is a state of temporary unconsciousness from which the individual can be waken up with any stimulants. The aim of this study is to determine sleeping patterns and problems of children aged 0-16 years living in Kırıkkale city and to inform families about sleep. A total of 240 children (2 months - 16 years) who attended to outpatient pediatrics clinics oTXinkkale University SchooF öf Medicine and Kırıkkale State Hospital with any complaints between January and May 2005 were included in the study. Taking into account the development phases and sleep characteristics, the study groups were designed as 2 - 5 months, 6-11 months, 12-17 months, 18-23 months, 2-4 years, 5-6 years, 7-10 years, 11-16 years. Thirty mothers from each sub-group were interviewed about sociodemographic features, sleeping characteristics or disorders of the child and factors that can affect sleep. Mean sleep duration of 2 - 5 months infants and 11-16 years children were found to be 13,7 ± 2,5 hours and 9,2 ±1,2 hours respectively. Only 29,6 % of all mothers reported that their babies slept in prone position during 0-6 months period. Although bed-sharing rate was highest (33,3 %) among 18 months - 2 years group, 92 % of all children were sharing the same room with some of the family members. The most common sleeping disorders were snoring (8 %), sleeping with an open mouth (7 %), sleeptalking (5 %). Although there were no differences between gender and socioeconomic levels in terms of sleeping disorders (p > 0,05) children without any sleeping disorder were found to be more successful in school (p < 0,05). The education levels of mothers who apply pre- sleep rituals such as teeth-brushing, reading, listening to music, etc. were comparatively higher (p < 0,05) and school success of children whom such rituals were not applied were relatively lower. In conclusion, although sleeping patterns and duration of sleep can differ between different countries it is important to emphasize and inform the parents that infants must sleep in prone position and pre-sleep rituals could both to facilitate to go to sleep and ultimately effect the school success. Keywords: Sleeping characteristics, childhood