Türkiye`de idari gözetim kurumu: Hukuki rejim ve uygulama

Abstract

İdari gözetim kurumu; sığınmacı, sınır dışı, uluslararası koruma, sınır güvenliği gibi kavramlarla ilişkili olup gözaltı, güvenlik tedbirleri, idari yaptırımlar gibi kurumlarla da birtakım benzerlikler göstermektedir. Uluslararası hukukta sınırlı da olsa yeri olan bu uygulama Türkiye'de, ilk kez 2014 yılında yürürlüğe giren Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile birlikte hukuki dayanak bulmuştur. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu sadece idari gözetime yasal dayanak niteliğinde olmakla kalmamış, aynı zamanda idari gözetimin sebepleri, süresi, itiraz prosedürü ve gözetim altındaki yabancının hakları gibi konuları da içeren kapsamlı düzenlemeler getirmiştir. Ayrıca idari gözetim ile ilişkili, uygulamada çoğunlukla denetim işlevi gören birçok kurum ve kuruluş bulunmaktadır. Bunların işlevselliğinin yanında ulusal yargı kararlarını da göz önünde bulundurduğumuzda, 2014 yılı itibariyle idari gözetim kurumu bakımından birçok eksiğin tamamlandığını, ancak halen eleştiriye müsait bir ortamın var olduğunu söylemek mümkündür.

Administrative detention is closely related to international mechanisms such as asylum, deportation, international protection, and resembles state actions such as detention, security measures as well as administrative sanctions. Despite its somewhat limited and long-standing existence in international law, this particular mechanism has first been incorporated into Turkish legal system with the adoption of the Code of Foreigners and International Protection in 2014. The Code not only codifies admisinistrative detention but also legally defines the causes of such oversight and sets foth its duration while laying down in great detail the appeals procedure and the rights of foreign individuals who are subjected to this action. In addition, various institutions which are closely related to administrative oversight are used as control mechanisms in practice. When the functionality of the system is considered in light of relevant international court decisions, it is possible to conclude that administrative oversight has become a more efficient mechanism even though its application is still open to criticism.