Tokat ili sınırları içinde yer alan altı büyük toprak grubunun fosfor durumunun saptanması üzerine bir araştırma

Abstract

-63- ÖZET Bu araştırmanın amacı, Tokat ili sınırları içerisinde yaygın olan altı büyük toprak grubunda fosforun durumunu ve toprak- bitki' sistemindeki dinamiğini incelemektir. Çalışma sırasında, araştırma konusu büyük toprak gruplarında elverişli fosfor tayini için en uygun toprak analiz yöntemini saptamak üzere Olsen ve Bray yöntemleriyle tayin edilen toprak fosforu ile bitkilerce kaldırılan fosfor arasındaki korelasyon durumu araştırılmıştır. Topraklardan ve uygulanan fosfordan fosfor alımını incelemek için İtalyan çimi ( Lolium italicum L. ) ile bir saksı denemesi yapılmıştır. Bu amaçla deneme deseni olarak tesadüf blokları seçilmiş ve 4 kg'lık saksılara 2 farklı fosfor dozu ( Her bir saksıya 0 ve 0.8 gp) uygulanmıştır. Böylece elde edilen kuru madde miktarları belirlenmiş ve alman fosfor bitki analizi ile tayin edilmiştir, 'der bir büyük toprak grubu için nisbi verim ve uygulanan fosfordan geri alınan miktarlar hesaplanmış ve önemli farklılıkları belirlemek üzere istatistiksel analizler yapılmıştır. Uygulanan fosforun bitki verimine etkisi ve bitki fosfor kapsamı., tüm altı toprak çeşidinde istatistiksel olarak önemli bulunmuştur.- Geri alınan, fosfor miktarları 36.60Mg ile 1.53 Mg arasındadır. Bitki fosfor alımı ile organik madde, CaCO3, ve kil kapsamları arasındaki korelasyonlar önemlidir. Bitki fosfor kapsamları ile Olsen yön temi ile tayin edilen elverişli toprak fosforu, arasında, önemli bir korelasyon bulunmuş, böylece bu araştırmada kullanılan büyük toprak gruplarındaki elverişli fosfor tayini için Olsen yönteminin uygun olduğu.anlaşılmıştır.

-64- SUMMARY The objective of this research work was to investi gate the phosphorus status and its dynamics in plant- soil system in six widespread, great soil grousps on which inten sive farming is being practiced in Tokat province. During the course of the research, possible correlations between soil phosphorus determined by Olsen and Bray methods and the phosphorus taken up by plants were cceked in order to find the moat appropriate method of soil analysis for ava ilable phosphorus for these great s'oil groups. A pot experiment on Lolium italicum L, was carried out to investigate the phosphorus uptake from soils and from the applied phosphorus. Randomized complete block design with 4 blocks was utilized and 2 levels of phosphorus ( 0 and 0.8 g p/pot ) were applied to 4 kg pots. Dry matter yields were recorded and phosphorus uptake under 2 levels of applied phosphorus were determined by plant analyses. Relative yields and recevery rates of armlied phosphort^s were calculated for..each great soil group. Statistical tests were performed in order to find out significant dif ferences. The effect of applied phosphorus on plant yields and plant phosphorus contents, were 'statistically signifi cant in all 6 soils. Phosphorus recevery rates were, bet ween 36.60Mg and 1.53Mg Correlations between plant phosphorus untake and organic matter, CaCO-, and clay con tents were significant. A significant correlation between plant nhosphorus contents and available soil phosphorus determined by Olşen method, is suitable for the determina tion of available phosphorus in the great soil groups studied in this research.