Yatay durumda bırakılan Helianthus annuus fidelerinde kotiledon senesensinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu araştırmada vertikal ve horizontal konumdaki Helianîhus annuus fidelerinin kotüedonlarmda senesens olayı çeşitti parametreler esas alınarak incelendi. Sonuçta, horizontal durumdaki bitkilerin ait kotiledonlannın, üst kotiîedonlara ve kontrol bitkilerinin kotiledonlartna göre daha erken senesense uğradığı belirlendi. Ayrıca, senesens süreci içindeki horizontal fidelerin üst ve kontrol bitkilerinin kotüedonlarmda kuru ağırlık azalırken, ait kotiledonlarda artış gösterdi. Bundan başka, lateral ve vertikal durumdaki bitkilerin kotiledonlannın senesensle birlikte taze ağırlık kaybına uğradıkları da belirlendi. Bu verilere ek olarak, tam senesense uğramış lateral bitkilerin kotiledonlannın, kontrol bitkilerinin kotiledonlartna göre daha fazla klorofil kaybettiği da saptandı. Bu çalışmada en önemli senesens parametrelerinden biri olan proîeoîiîik enzimlerin aktiviîeîerinin tayini de gerçekleştiril di. Senesens süreci içindeki vertikal ve horizontal konumdaki bitki kotüedonlarmda asit ve nötr proteaz aktiviteferi senesens ile bir likte, özellikle horizontal bitkilerin ait kotüedonlarmda artış gösterdiler. Buna karşın, aynı deney materyallerinde poliamin miktarlarının azaldığı belirlendi. En fazla ket vuru Spd, Spm miktarlarında ve alt kotiledonlarda sapiands. Bu bulgular, horizontal durumdaki fidelerin ait tarafına taşınan oksinierin, etilen sentezini teşvik ederek, alî kotiledonlar da senesensi hızlandırdığını düşündürmektedir. Bu nedenle, tek yönlü yerçekimi kuvveti etkisi altındaki fidelerde etilen, senesens ve poliamin ilişkisi ileride incelenecektir.

THE INVESTIGATION OF COTYLEDON SENESCENCE OF Hellanîhu® annuus SEEDLINGS IN HORIZONTAL POSITIÛÜ SUMMARY in this research, senescence process in the basis of different parameters was investigated in the cotyledons of Helianthus annuus seedlings both in vertical and horizontal position. We determined that the lower cotyledons of horizontal plants senesced earlier than the upper ones, and also than the cotyledons of control plants. Furthermore, while dry weights of lower cotyledons in horizontal plants were increasing during the senescence, it is decreased in the cotyledons of vertical and also in the upper cotyledons of horizontal plants. Moreover, we observed fresh weight loss in all cotyledons of lateral and verti cal plants. In addition, the loss of chlorophyll in fully senesced lateral seedlings cotyledons were determined higher than the cotyledons of control plants. In this study, the activities of proteolytic enzymes which are one of the most important parameter in senescence were determined too. Acid and neutral protease activities of cotyledons both in vertical and horizontal seedlings, especially in lower cotyledons of horizontal plants were increased during the senescence period. In contrast, the amount of polyamines were decreased in the same experimental materials. Maximum inhibition were found out, at Spd, Spm levels and in the lower cotyledons. These results, directed us to think that, auxins which are transported to the lower side of seedlings stimulated the ethylene synthesis and hastened the senescence at lower cotyledons. For this reason, interrelationships between the senescence, ethylene and polyamines in the seedlings under the unilateral gravity force will be investigated in the future.