Çukurova Üniversitesi kampüs alanının doğal bitkileri, hayat formları ve habitatları

Abstract

121 7. ÖZET Bu araştırma, 10 yıldır korunan ve 1B024 dekarlık bir alana yayılmış olan Çukurova üniversitesi yerleşin sahasındaki doğal bitkileri, bu bitkilerin habitatlarım ve hayat formlarım saptamak amacıyla yapılmıştır. Bu amaç için sahanın toprak, jeoloji ve iklim özellikleri ilgili kaynaklardan sağlanmıştır. Çalışmanın temel materyalini oluşturan bitki örnekleri ve özellikleri ise 2 yıllık süre içinde alandan, yöntemine uygun olarak, aylık periyotlar halinde toplanmıştır. Toplanan bitki örneklerinin adlandırılması; Ç. ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Eerbaryumunda DAViS <1965~1985) ' in ciltlerine göre yapılmış ve A.ü.Fen Fak. Herbaryumundaki (AÎÎK) eş örnekleriyle karşılaştırılarak doğruluklarına karar verilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda araştırma alanı ve alanda yetişen bitkilerle ilgili şu özellikler ortaya çıkarılmıştır: Araştırma alanı toprakları tipik Akdeniz topraklarıdır. Bu topraklar Pliyosen' e ait kirli beyaz ve pembe traverten ile çok kireçli yumuşak kil; Pleistosen' e ait eski aluviyon teraslarını oluşturan konglomera ile Holesen'e ait kum, çakıl ve kil serilerinden ibaret yeni aiuviyallar üzerinde oluşmuştur. Sahada, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz iklimi hakimdir. Yağış rejimi K. I.S.Y. (I. Doğu Akdeniz değişkeni) ' di r. Yılın kurak geçen 6 aylık devresi, en sıcak aylara tekabül etmektedir. Alan, korunmaya alındıktan sonra vejetasyonda regressif dönüşüm yerine progressif gelişme başlamış fakat klimaksa ulaşmamıştır. Bu nedenle ancak vejetasyonun bugünkü durumu saptanabilmiş t ir. Sahanın hakim vejetasyonu makilerdir. Maki elementlerinden en fazla yayılms gösterenler sırasıyla; Quercus coccifera, Calycotme villosa, Gist us, creiicusr Phillyrea laUJplla.. Plea fiarppaea var. sylvestrİS, Pallups, spina-christi. Lithodora hispldula. Helianthemum stipulatum ve Erlca, Bâslpu 1.1. flora' dır. Doğal ve doğal olmayan alanların bitkileri saptanmıştır. Kültür altındaki alanların büyük bir bölümünde buğday ve pamuk tarımı, bir bölümünde ise bağ bahçelik ve seracılık çalışmaları yapılmaktadır.122 Yapay vejetasyonlar arasında Finus. biçutist,... Eucalyptus sp^ FACPS Sfirica var. caprifolia, Acacia cyaaopylla ile yapılan plantasyonlar önde gelmektedir. Doğu Akdeniz bölgesi İçinde bulunan alandan 67 familya ve 265 cinse ait 415 bitki türü saptanmıştır. Bunlardan 412 tür Angiosperm, 2 tür Gymaosperm, 331 tür Dikotiledon, 81 tür de lonokotiledon olarak bulunmuştur. En fazla türe sahip familyalar şunlardır: Leguminosae (% 15,2), Compositae (% 14,2), Gramineae (% 12,2), Labiatae <% 4,1), ümbelliferae (% 4,1), Liliaceae i% 4,1), Ranunculaceae., (% 2,9), Cruciferae (% 2,6). En çok tür içeren cinsler ise: Trifolium (13), Kedicago <8), Centaurea (7), Bromus (6), Euphorbia (6), Vicia (6), Erodium <5), Piantago (5). Bitkilerin yasama sürelerine göre dağılımları; tek yıllıklar (% 50,84), çok yıllaklar (% 44,09), iki yıllklar (% 5,06) olmak üzere sınırlanır, Sahadaki bitkilerin % 85,30'u ot, °Â 12, 77' si çalı, % 1,93'ü de ağaç formundadır. Bitkilerin hayat foralarına göre dağılımı oranlarının % 50,84 terofit, % 23,86 hemikriptof it, % 7,71 nanofanerof it, % 6,99 geofit, % 5,30 fanerofit, % 5,3 kamefit olduğu anlaşılmı$tır. Bitkilerin floristik dağılımları ise şöyledir: % 20,24 E.Kedit. element, % 16,14 Kedi t. element, % 3,13 ir. -Tur. element, % 2,65 Euro-Sib. element, % 1,68 Cosmp., herhangi bir floristik bölgeye sokulamayanlar % 56,16. Çalışılan sahadan 20 endemik tür saptanmış olup, bunların 16' sı Bogu Akdeniz bölgesi için endemiktir, Bu endemiklerden `Bellevalia modesta` ve `Centaurea solstitialis subsp. carneola, yalnız Cs karesinde bulunmaktadır. Endemizm oranı % 4,8'dir. Yapılan çalışmada 28 türün C& karesi için yeni olduğu saptanmıştır.