Trakya otoyolu güzergahındaki zeminlerin mühendislik jeolojisi ve jeoteknik özellikleri

Abstract

TRAKYA OTOYOLU GÜZERGAHINDAKİ ZEMİNLERİN MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ ve JEOTEKNÎK ÖZELLİKLERİ ÖZ Bu incelemede, Trakya otoyolunun önemli bir bölümünü oluşturan, Edirne Kınalı otoyolu güzergahındaki zeminlerin mühendislik jeolojisi ve jeoteknik özellikleri araştırılmıştır. 152 km. uzunluğundaki Edirne Kınalı otoyolu Ergene havzasının az eğimli kuzey yamacında yer almaktadır. Bu yamaçta, otoyol Ergene nehrinin yan kollarının açtığı vadileri geçer. Bölgesel eğilme ve litoloji dağılımına bağlı olarak, doğu ve batı kesimde vadiler daha derin deşilmiştir. Orta kesimde ise daha çok alçak sırtlar ve geniş vadiler izlenir. Yamaç eğimleri ve yüzey sularının hidrolojik parametreleri, otoyoldaki sanat yapılarının projelendiril mesini denetlemiştir. Masiflerle sınırlı dağarası bir Tersiyer havza olan Ergene çanağının kuzeyinde Istranca yükseliminin mağmatik ve metamorfik kayaçları vardır. Masifin güney kenarında Eosen' e ait karbonatlı kayalar izlenir. Havza merkezindeki genç çökellerin çoğu tutturulmamış veya gevşek tutturulmuştur. Otoyol güzergahında, Oligosen' e ait Yenimuhacir grubu en doğuda izlenir. Güzergahın büyük bölümü Ergene grubunun yüzeylendiği alanlardan geçer. Bu grup, tane boyu dağılımı ve stratigrafik nitelikleri dikkate alınarak 4 formasyona ayrılmıştır. En alttaki kumlu karmaşık Çorlu, yeşil kil düzeyleri Babaeski, karbonatlı kil ve killi kireçtaşı ar dal anması Pınarbaşı, doğu kesimde izlenen kumlu karmaşık Lüleburgaz ve iri kum ve çakıllardan oluşan en üstteki örtü birim İnece formasyonu olarak tanımlanmıştır. Otoyol güzergahında, jeoteknik yönden en sorunlu birim Babaeski kilidir. Babaeski kili, yüksek plastisiteli (CH) ve aşırı konsolidedir. Taban zemin olarak, düşük taşıma gücü ve kesme dayanımı değerlerine sahiptir. Kesme dayanımı değerleri, SPT ve CBR deney sonuçlarıyla karşılaştırılarak, ampirik bağıntıların Babaeski kiline uygulanabilirliği sonucuna varılmıştır. Jeoteknik özelliklerine göre, Babaeski formasyonundaki yarmalardan çıkan malzemelerin dolguda kullanılamayacağı belirlenmiştir. Diğer birimler ise %80-90 oranında dolguda kullanılabilir niteliktedir. Üst yapı ve beton agregası için yakın çevredeki Eosen karbonatları ve Karatepe bazalt larıyla, Şeytandere alüvyonu en uygun potansiyel malzeme alanlarıdır.

ENGINEERING GEOLOGY and GEOTECHNICAL PROPERTIES of GROUNDS at the ROUTE of THRACE MOTORWAY ABSTRACT In This study, Engineering geology and geotechnical properties of grounds, at the route of Edirne Kınalı Motorway which comprises the considerable part of the Thrace Motorway, was studied. Edirne Kınalı Motorway which has 152 km. length is located at slightly dipping northern slope of Ergene basin. At the slope, motorway crosses the valleys opened by tributaries of the Ergene river. Depending on the regional inclination and distribution of lithology, at eastern and western parts, valleys are incised. Whereas in the, middle part, mostly low ridges and wide valleys are observed. Slope dips and hydrological parameters at surface waters, controlled the project preparation at structures, at the motorway. At the north of Ergene through which is a Tertiary intermountane basin bordered by massives there are magmatic and metamorphic rocks at the Istranca massive. At the southern side of the massive, carbonate rocks belonging to the Eocene are traced. The young sediments of the basin center are mostly uncemented or loosely cemented. On the motorway route, Oligocene aged Yenimuhacir group is observed at the most eastern part. The big part of the route passes on the areas where Ergene group is exposed. The group is divided into four formations by considering its grain size distribution and stratigrafic properties. Sandy complex at the lower most part is defined as Çorlu, green clay levels as Babaeski, carbonateceous clay and clayey limestone alteration as Pınarbaşı, the sandy complex is eastern part as Lüleburgaz and cover unit at the top, made up coarse sand and pebbles as İnece formations. Babaeski formation is the most problematic unit in the geotechnical mean on the motorway route. It has a high plasticity (CH) and its over consolidated. It has low bearing capacity and shearing resistance. As shearing resistance values were compared with the results of SPT and CBR test, it was concluded that the ampirical relationships had been applicable to Babaeski clay. Thus According to the geotechnical properties, it was determined that the materials taken from cut sections of Babaeski formation can not be used in embankments. Whereas the other unitsw can be used in the ratio of 80-90 %. For pavement and concrete aggragates, the most appropriate potential material areas are the Eocene carbonates, Kratepe basalts and Şeytandere alluvium in nearby environment.