Pigment boya sentezi ve tekstilde kullanımı

Abstract

-38- ÖZBT Kimyasal açıdan bakıldığında, organik pigmentlerin diğer sentetik boyarmaddelerden farklı özellikte olmadığı görülmekle birlikte ayrı bir gurup olarak sınıflandırılırlar. Pigmentleri diğer boyarmaddelerden ayıran en önemli özellik çözünmez karaktere. sahip boyarmaddeler olmalarıdır. Pigmentlerin elyafa affiniteleri olmamaları nedeniyle, binder denilen sentetik bağlayıcılar yardımıyla elyafa uygulanırlar. Boyama metotlarının basit ve sürekli olması, elyaf karışımlarına kolaylıkla uygulanabilmesi nedeniyle tercin edilirler. Bu çalışmada, ülkemizde Mç üretimi olmayan pigment boyarmaddelerden j3-naftol ve naftolsülfonik asit türü pigmentlerin sentezlenmesi ve uygulanabilirlikleri incelenmiştir. Bu amaçla Red-1, Brovm-2, Red-60:1, PB-4, PB-5 gibi yapısı ve özellikleri bilinen pigmentlerin yanında PB-1, PB-2, PB-3, PB-6, PB-7, PB-8 gibi orjinal nitelikte pigmentlerin sentezleri gerçekleştirilmiş ve özellikleri ortaya konulmuştur. ülke ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla yapılan bu çalışmada, pigment boyarmadde sentezlenmesi için gerekli koşullar incelenmiştir. Bu amaçla kenetlenme ortamı PH' sı, derişimi ve sıcaklığının renk ve tane büyüklüğüne etkileri incelenmiş, bunların kullanıma uygun değerleri tespit edilerek, sentezlenen pigmentler için uygun koşullar ortaya konulmuştur. Ayrıca metal kompleks oluşum süreleri ve pigmentasyon için gerekli koşullar tespit edilmiştir. Buna göre kenetleme ortamı PH' sının her pigment için ayrı ayrı tespit edilmesi gerektiği böylece daha canlı renklerin elde edilebileceği, diğer koşulların ise birbirlerine yakın değerlerde olduğu ve bu tür pigmentler için aynı şekilde uygulanabileceği görülmüştür. Sentezlenen pigmentlerin toz haslıkları incelenmiş ve Colour Index III. cilt de tekstil baskı boyamac ılığında kullanılanılan pigmentler için verilen haslıklara benzer sonuçlar alınmıştır. Ayrıca sentezlenen pigmentlerin pamuklu elyafa uygulaması yapılarak boyama özellikleri incelenmiş ve bazı haslık testleri yapılmıştır.

-39- SUMMASY Chemicaly, organic pigments da not particularly differ from synthetic dyes, nonetheless they form a separate group. Pigments have insoluble character, this characterstic property is different from the other dyes. They bound to the fibres, by using the binders because of pigments do not affinite the fibres. They are prefered, because of the dying methods are simple and countinuous and they are applied to the mixing of fibres easely. In this work, {3-naphthol azo and naphtholsiilfonic acid azo which are the kind of pigments have been synthesed and investigated. For this purpose, we havesyntesed Red-1, Brown -2, Red-60:1, PB-4, PB-5 which are cited in Colour Index. We also syntesed orginal pigments and studied the characteristic of these pigments. In order to contribute to the economy of our country, suitable conditions which are necessary to synthesis of the pigments have been investigated. Coupling conditions, PH, concentration, and temperature effects on the colour and particle size were obtained and suitable values have been found in using the synthesed pigments. In additon, the time of metal complex occurence and essential conditions of the pigmentation were determined. It is obtained that a certain value of PH of coupling is necessary for each pigment. Thus, more brillant colours can be obtained and other properties are similar each other. It is observed that this values can be applied to this kind of pigments. Fastness of synthesed pigments are similar with the values in the Colour Index III. volume which are used for the dying of the textile. It was observed that these values are similar to each other. Dying properties on the cotton fiber and the fastness of these pigments have been investigated.